آیت الله علوی بروجردی گفت: امروز این نظام تغییر کرده و باعث خالی شدن کشور از علما شده است و بسیاری از مساجد شهرهایی مانند تهران خالی مانده اند و علما نمی خواهند امام جماعت شوند.
استاد برجسته حوزه علمیه قم گفت: فضای مجازی فرصت مناسبی برای استفاده از علوم روز است و فیلترینگ به پیشرفت در علوم روز آسیب جدی می زند.
آیت الله علوی بروجردی در جلسه فقه امروز خود (10/03/1403) به موضوع تعطیلات اخیر به دلیل شرایط جوی و کمبود منابع اشاره کرد و اظهار داشت: مشکلاتی وجود داشت که در گذشته حتی در سال های گذشته کلاس ها تعطیل نبود. شرایط برف نیم متری و این درست است. چون سردی هوا و برف و باران مانع کلاس ها نشد. اما موضوع فعلی متفاوت است. مدیریت میدانی به درستی اعلام کرده است که مشکل به دلیل سرما یا شرایط نامساعد جوی نیست، بلکه به دلیل کمبود منابع به ویژه برق، بنزین و سوخت است. متاسفانه این وضعیت نتیجه بی تدبیری هایی است که جامعه با آن مواجه شده است.
وی افزود: وقتی ادارات و حتی بانک ها به دلیل کمبود تعطیل می شوند و زندگی عادی مردم مختل می شود، بخشداری نمی تواند به عنوان نهادی جدا از مردم عمل کند. ما تافته جدا نیستیم و باید در این موارد در کنار دیگران عمل کنیم. این اقدام بخشداری که تعطیلی ها را اعلام کرد به نظر من کاملا درست بود. این تصمیم باعث می شود مردم منطقه را جدا از مشکلات خود نبینند و احساس کنند ما نیز در مشکلات آنها شریک هستیم. این تصمیم نه به دلیل سختی رفت و آمد یا سردی هوا، بلکه برای احترام به عموم مردم گرفته شده است.
آیت الله علوی بروجردی در بخشی دیگر از سخنان خود به اهمیت همدلی و مسئولیت پذیری روحانیت در قبال مردم اشاره کرد و گفت: گاهی طلبه قدم هایی برمی دارد که در خدمات بزرگان کم نیست. اساتید حوزه نیز خدمات ارزنده ای ارائه می دهند. گاهی این خدمات را می فهمیم و گاهی نمی فهمیم، اما مجموع این خدمات است که ما را سرپا نگه می دارد و در دل مردم جای می دهد. باید توجه داشت که مراقبت های پدرانه نسبت به مردم را فراموش نکنیم، موضوعی که متاسفانه امروزه تا حدودی به فراموشی سپرده شده است.
وی افزود: ما در قبال همه امور مردم و آنچه بر سر آنها می آید مسئول هستیم و در قیامت مورد بازخواست قرار می گیریم. اگر مردم با کمبود مواجه هستند باید به آنها هشدار دهیم. اگر گوش نمی دهند باید در کنار مردم باشیم و با آنها همدردی کنیم. در حوادث و سوانح، مسئولیت روحانیت بسیار سنگین تر از مواقع عادی است. روحانیت که هنوز در دل عده ای جای دارد با این سرمایه مانده است. اگر این سرمایه را از دست بدهیم همه چیز را از دست داده ایم.
وی با اشاره به اهمیت عاشورا و اقتدار در بقای شیعه، تصریح کرد: به گفته یکی از مستشرقان، بقای شیعه با وجود همه کشتارها و مصائب به دو چیز بستگی دارد: عاشورا و مرجعیت. عاشورا را نباید از دست داد و اقتدار نیز به معنای داشتن سر و نظام در کار روحانیت است. اگر مرجعیت بتواند روحانیت را درست مدیریت کند شیعه می ماند. اما اگر از مردم جدا شویم و به عنوان یک طیف مستقل از آنها در نظر گرفته شویم، آسیب بزرگی به شیعه وارد می شود.
استاد حوزه علمیه قم با اشاره به گستردگی تشیع در دنیای امروز تاکید کرد: تشیع امروز در همه جای دنیا فراگیر شده است، اما نیاز به مدیریت و پاسخگویی دارد. این وظیفه فقط بر دوش مرجعیت قم نیست. بسیاری از کارگزاران و خدمتگزاران شیعه هستند که نیاز به تایید و حمایت دارند. هر فردی که در هر گوشه دنیا برای شیعه تلاش می کند باید مورد حمایت قرار گیرد. زحمات دانشجویی که در مناطق دورافتاده ایران مشغول خدمت است را نباید نادیده گرفت. این وظیفه ماست که از آنها حمایت کنیم و وظیفه خود را انجام دهیم.
وی تصریح کرد: اگر بتوانیم خود را با شرایط وفق دهیم و در کنار مردم بمانیم و امور آنها را به خوبی اداره کنیم، می مانیم. اما اگر از مردم جدا شویم و جدای از مشکلات مردم به روحانیت نشان دهیم، آسیب های جبران ناپذیری به شیعه وارد می شود.
آیت الله علوی بروجردی در ادامه مباحث خود پیرامون موضوع تمرکز ادارات مرجعیت در شهرها و نحوه مدیریت مسائل شرعی پرداخت.
وی تصریح کرد: من مخالف این هستم که مسئولان در هر شهری دفتر داشته باشند. به برخی از دوستان هم گفته ام که دفتر یعنی اگر فردی وجوه دارد به اداره تحویل دهد و به دیگران ندهد. این روش صحیح نیست. خداوند مرحوم آیت الله العظمی بروجردی را رحمت کند. می گفت: خانه هر عالمی دفتر من است و مسجد عالمی دفتر من است. مردم باید وجوه خود را به محقق محل خود بدهند و او باید این وجوه را برای من بفرستد. حتی اگر از شهری به قم وجوه می آورد، می پرسیدند: چرا این وجوه را به علمای محله خود ندادید؟ این روش باعث شد که ابتدا هزینه های منطقه تامین شود و سپس مازاد بر آن به قم ارسال شود. این سیستم اولویت بندی به بقای مساجد و رونق جماعات محلی کمک کرد.
امروز این نظام دستخوش تحول شده و باعث شده که کل کشور از علما خالی شود و بسیاری از مساجد در شهرهایی مانند تهران خالی مانده اند و علما تمایلی به امامت ندارند.
وی گفت: امروز این نظام تغییر کرده و باعث شده که کل کشور از علما خالی شود و بسیاری از مساجد شهرهایی مانند تهران خالی مانده اند و علما نمی خواهند امام جماعت شوند.
وی به ذکر خاطره ای از آیت الله العظمی بروجردی پرداخت و گفت: پدرم می گفت روزی جمعی از روستایی اشیای شرعی خود را به آیت الله العظمی بروجردی تقدیم کردند. پس از ملاقات با این افراد به آنها گفت: پول خود را به روحانی محله خود بدهید و از او حمایت کنید. حتی مبلغ اضافی را از طرف خود برای آن روحانی فرستادند. وقتی از او پرسیدند که آیا آن روحانی را می شناسی، گفت: خیر، اما با همه شناختی که دارد پایگاه شیعه را در دل مردم آن منطقه حفظ کرده است. با این برخورد آن روحانی در نظر مردم صد درجه بالاتر شد و جایگاهش مستحکم شد.
وی تاکید کرد: این سیستم مالی و مدیریتی باید به گونه ای باشد که ابتدا علمای بومی تامین شود. اگر تمام اعتبارات به قم فرستاده شود و ادارات مرجع فقط در قم متمرکز شوند، نه تنها به مناطق کمک می کند، بلکه باعث تخریب پایگاه های شیعیان در مناطق مختلف می شود. زمانی که آیت الله العظمی بروجردی از دنیا رفتند، با وجود شهرت و مقامی که داشتند، هیچ یک از فرزندان ایشان منزل شخصی نداشتند و با بدهی فراوان از دنیا رفتند. این نمونه ای از روش صحیحی بود که به مناطق محلی اولویت می داد و زندگی شخصی مذهبی ها به اندازه لازم محدود می شد.
وی در ادامه تصریح کرد: باید توجه داشته باشیم که بقای شیعه در گرو اقتدار و پایگاه های محلی است. باید به این سمت برویم، اگر این روش از بین برود و همه چیز متمرکز شود، چیزی برای آینده باقی نمی ماند.
آیت الله علوی بروجردی در سخنانی با اشاره به نهضت عظیم امام خمینی (ره) در سال 57 و نقش اعتماد مردم در این نهضت، اظهار داشت: نهضت امام خمینی (ره) در سال 57 یک نهضت بزرگ و تاریخی بود که سرمایه آن نهضت امام خمینی (ره) بود. اعتماد مردم این سرمایه از آقا رسول الله و اهل بیت عصمت و طهارت علیهم السلام حاصل شده و حاصل هزار و چهارصد سال تلاش و مجاهدت و شهادت جمع کثیری از علما و بزرگان شیعه است. این سرمایه مردم را گرد هم آورد و توانست یک جنبش اجتماعی عظیم ایجاد کند. اما باید توجه داشت که این سرمایه گرانبها نیاز به حفظ و مراقبت دارد.
وی افزود: امروز باید دید از این سرمایه اعتماد مردم چقدر باقی مانده و چقدر از دست رفته است. متاسفانه گاهی به جای استفاده درست از این سرمایه، بدون تلاش برای حفظ یا تقویت آن، از آن استفاده می کنیم. چرا سراغ افرادی که روشنفکر هستند نمی رویم تا از آنها برای مدیریت این میراث بزرگ استفاده کنیم؟
وی با تاکید بر مسئولیت بزرگ روحانیت در حفظ و انتقال معارف اهل بیت (علیهم السلام) گفت: ما امروز میراث دار گنجینه هایی هستیم که نسل های گذشته با تلاش و کوشش برای ما به ارمغان آورده اند. کار کن.” به عنوان وارثان این دانش، باید از خود بپرسیم که آیا می‌توانیم این گنج را به درستی به نسل آینده منتقل کنیم؟ آیا ما برای مکتب شیعه که در دنیا کمیاب است ناقل خوبی هستیم یا خیر؟
وی در پایان تاکید کرد: حفظ امانت مردم و انتقال معارف صحیح اهل بیت علیهم السلام وظیفه سنگینی بر دوش ماست. ما باید تلاش کنیم تا این سرمایه عظیم را برای آیندگان حفظ کنیم و به بهترین شکل ممکن به نسل های بعدی انتقال دهیم، زیرا بقای شیعه و جایگاه آن در جهان در گرو این امانت و مسئولیت است.