اگر شب یلدا مهم ترین شب سال ایرانی نیست، حداقل یکی از مهم ترین شب های سال در فرهنگ ایرانیان است. در این شب، از دیرباز، تهیه یک شام مفصل به عنوان غذای شب یلدا از دیرباز بوده و همه با ارسال متن های مختلف تبریک شب یلدا، این شب طولانی سال را به یکدیگر تبریک می گویند. یکی دیگر از رسومی که از گذشته برای این شب رواج داشته، پوشیدن لباس قرمز یا استفاده از میوه ها و غذاهای قرمز رنگ برای تزیین سفره شب چله است. آیا تا به حال فکر کرده اید که چرا در شب یلدا از رنگ قرمز استفاده می کنند؟ یا رنگ قرمز که در مراسم شب یلدا به کار می رود چه نشانه ای دارد؟ برای دانستن پاسخ این سوالات به خواندن این مقاله ادامه دهید.
تاریخچه رنگ قرمز در جهان
قرمز یکی از رنگ های جذاب است که نمادها، معانی و تداعی های مختلفی دارد. این رنگ معمولاً با احساسات قوی ما مانند عشق، اشتیاق و حتی خشم همراه است. از موهای قرمز گرفته تا فرش قرمز در مراسم، قرمز به دلیل حس گرم و روشنی که دارد، رنگی پر زرق و برق و فوق العاده در نظر گرفته می شود. قرمز اولین رنگی است که انسان بر آن تسلط یافت، آن را خلق کرد، بازتولید کرد و سایه های مختلف آن را ایجاد کرد. همچنین یکی از اولین رنگ هایی است که توسط هنرمندان ماقبل تاریخ استفاده شده است.
در اروپا و در سراسر قرون وسطی، رنگ قرمز اهمیت مذهبی داشت. رنگ خون مسیح و آتش جهنم بود. در دوره رنسانس، رنگ های قرمز قرار بود توجه بیننده را به چشمگیرترین چهره های یک نقاشی جلب کنند. در قرن نوزدهم، قرمز رنگ جنبش سیاسی و اجتماعی جدیدی مانند سوسیالیسم شد. همچنین زمانی بود که از رنگ قرمز برای ایجاد احساسات خاص در هنر استفاده می شد و نه صرفاً برای تقلید از طبیعت.
رنگ قرمز نماد چیست؟
قبل از اینکه بخواهیم در مورد شب یلدا و استفاده از رنگ قرمز در شب یلدا توضیح دهیم، ابتدا باید بدانید که به طور کلی رنگ قرمز چیست.
رنگ قرمز هم اثرات فیزیولوژیکی و هم روانی بر افراد دارد. بنابراین تاثیرات مثبت و منفی بر ما دارد. مطالعات نشان می دهد که رنگ قرمز گرم و پر جنب و جوش به ما انرژی بیشتری برای انجام کارها می دهد. رایج ترین مفاهیم رنگ قرمز عبارتند از:
- عشق: همه ما می توانیم قبول کنیم که قرمز رنگ عشق است که شامل شور و احساسات عاشقانه است. چه شیفته باشیم، چه عاشق یا حتی دلشکسته، بلافاصله به رنگ قرمز فکر می کنیم. این رنگ احساسات قوی جذابیت را منتقل می کند که می تواند باعث انرژی و افزایش ضربان قلب فرد شود. از آنجایی که قرمز با عشق همراه است، رنگ انتخابی برای هدایای عاشقانه مانند گل رز قرمز، بادکنک قرمز و حتی شکلات با روبان قرمز است. یکی از مهم ترین دلایل قرمز بودن هدایا، سفره آرایی یا حتی شام شب یلدا می تواند همین باشد.
- قدرت: در مقایسه با رنگ های دیگر، قرمز قوی ترین احساسات را برمی انگیزد، چه سالم و چه ناسالم. این باعث می شود افراد با افزایش عزت نفس خود احساس کنترل و قدرت کنند. علاوه بر این، قرمز رنگ جذابی است که شما را از دیگران متمایز می کند و بر درک دیگران از شما تأثیر می گذارد. به عنوان مثال، سریع‌ترین و مجلل‌ترین خودروهای جهان اغلب با رنگ قرمز طراحی می‌شوند، افراد مشهور معمولاً در مراسم‌ها روی فرش قرمز راه می‌روند و زنانی که لباس‌های قرمز پوشیده‌اند جذابیت بیشتری دارند. به این ترتیب رنگ قرمز به همه کسانی که از آن استفاده می کنند قدرت بسیار بیشتری نسبت به دیگران می دهد. شاید به همین دلیل است که در شب یلدا سعی می کنیم با استفاده از رنگ قرمز در طولانی ترین شب سال قدرت نشان دهیم و نشان دهیم که حتی در این شب نیز با رنگ قرمزی که استفاده کرده ایم قدرتمندترین هستیم!
- اشتیاق: قرمز به ما انگیزه می دهد تا کارهایی را که دوست داریم به بهترین نحو انجام دهیم. استفاده از این رنگ نشانه ابراز علاقه و اشتیاق شدید به چیزی است. رنگ قرمز احساسات ما را تحریک می کند، به همین دلیل است که از آن برای انجام یک کار یا رسیدن به یک هدف خاص استفاده می کنیم، به خصوص اگر آن کار یا هدف چیزی باشد که ما به آن علاقه داریم.
- اعتماد به نفس: قرمز نشان دهنده اعتماد به نفس و باور به توانایی ها و ویژگی های خود است. پوشیدن یک لباس قرمز، کت قرمز یا رژ لب قرمز نشان می دهد که یک فرد آماده است تا دنیا را بپذیرد و یک تغییر بزرگ ایجاد کند. قرمز یک رنگ ضروری برای نشان دادن توانایی شما به مردم است.
- تسلط: رنگ قرمز بر درک قدرت، موقعیت و تسلط تأثیر روانی دارد. قرار گرفتن در معرض قرمز باعث می شود افراد احساس کنترل بیشتری کنند. قرمز به شما قدرت بیشتری می دهد و باعث می شود همه به شما احترام بگذارند.
- متقاعدسازی: تاثیر روانشناختی قرمز آن را برای جذب مخاطب و ارسال پیام های متقاعدکننده موثرتر می کند. پس‌زمینه‌های قرمز در تبلیغات و فراخوان‌ها، نرخ پاسخ‌دهی مخاطبان را افزایش می‌دهند.
- انرژی: رنگ قرمز از نظر روانی به افراد انرژی می دهد و باعث می شود احساس شادابی، فعالیت و انرژی بیشتری داشته باشند. این رنگ با احساس انفعال یا تنبلی مقابله می کند.
استفاده از رنگ قرمز در جشن شب یلدا
شب یلدا نماد تولد خورشید و پیروزی نور بر تاریکی در ایران است. مهمترین میوه این شب که نماد آن محسوب می شود انار است. این میوه قرمز در سفره شب یلدا به عنوان نمادی از خورشید متولد شده در این شب استفاده می شود. دانه های داخل آن نیز نماد تولد و برکت است. از این میوه پاییزی برای پخت انواع شام شب یلدا نیز استفاده می شود تا این غذاها تبدیل به غذاهای پر برکتی شوند که زمستان طولانی را با آن شروع می کنید. سایر میوه های مهم مورد استفاده در شب یلدا یعنی هندوانه و لبو نیز قرمز رنگ هستند.
در شب یلدا رسم است که لباس قرمز یا لباس قرمز ترکیب شده با رنگ سبز و سفید بپوشند. همانطور که قبلا اشاره کردیم، این رنگ نشانه عشق، شور و انرژی بیشتر است و برخی معتقدند پوشیدن لباس های قرمز و سبز در جشن هایی مانند کریسمس نیز الهام گرفته از فرهنگ شب یلدای ایرانی است.
ما ایرانی ها از رنگ قرمز در انتخاب لباس، تزیین سفره شب یلدا یا حتی نوشتن تبریک شب یلدا بر روی تزیینات سفره استفاده می کنیم تا نشان دهیم که انرژی مثبتی داریم و آماده شروع زمستان در این طولانی ترین شب سال هستیم. علاوه بر این، رنگ قرمز از نظر روانی با گرما و گرما همراه است و همه را به یاد گرمای خورشید می اندازد. از این رو از این رنگ استفاده می کنیم تا سرمای زمستانی که تازه از شب یلدا آغاز شده را فراموش کنیم و خود را به گرمی رنگ قرمز شب یلدا بسپاریم.