سلول های ستاره ای کبدی (HSC) 13 درصد از کل سلول های کبد را تشکیل می دهند. این سلول ها در پاسخ به آسیب کبدی فعال شده و به میوفیبروبلاست تبدیل می شوند. فعال شدن این سلول ها مشخصه اصلی فیبروز کبدی است.
به گزارش ایسنا، رویکردهای درمانی مختلفی برای پیشگیری از فیبروز کبد ارائه شده است. این رویکردها شامل استراتژی‌های ضد التهابی و محافظت از کبد، مهار فعال‌سازی و تکثیر سلول‌های ستاره‌ای کبدی، مهار سنتز ECM و القای تخریب ECM و ژن‌درمانی است.
با وجود نتایج امیدوارکننده در کارآزمایی‌های بالینی، اکثر داروهای پیشنهادی نتوانسته‌اند کارایی مطلوب را در آزمایش‌های بالینی انسانی نشان دهند. پاتوفیزیولوژی پیچیده و چند عاملی فیبروز کبدی دلیل اصلی شکست درمان است. علاوه بر این، دوز بالاتر این داروها مشکلاتی را به همراه دارد.
نانوداروها نتایج امیدوارکننده‌ای را در تشخیص و درمان فیبروز کبد نشان داده‌اند. تصویربرداری اولتراسوند و آزمایش خون رویکردهای استاندارد برای تشخیص فیبروز کبدی هستند. با این حال، این روش ها فاقد دقت تشخیصی هستند. علاوه بر این، تشخیص تهاجمی فیبروز کبدی مبتنی بر بیوپسی با آسیب بافتی همراه است.
استفاده از نانوذرات مغناطیسی در تصویربرداری رزونانس مغناطیسی (MRI) نتایج امیدوارکننده‌ای را در تشخیص فیبروز کبدی نشان داده است. نانوذرات اکسید آهن سوپرپارامغناطیس تثبیت شده با دکستران و نانوذرات اکسید آهن پوشش داده شده با سیترات به عنوان عوامل کنتراست MRI برای تشخیص دقیق فیبروز کبدی استفاده می شوند.
به منظور هدف قرار دادن HSC و تشخیص زودهنگام فیبروز کبد، ساختاری از نانوذرات آهن پوشش داده شده با دی اکسید سیلیکون روی سطح آن با اسید آرژنین-گلیسین-اسپارتیک استفاده شد. تصاویر فلورسانس مادون قرمز نزدیک و MRI نشان داده اند که این ساختار می تواند مناطق فیبروتیک در کبد را به دقت شناسایی کند.
نانوذرات معدنی فعال زیستی را می توان به عنوان عوامل درمانی برای فیبروز کبد استفاده کرد. از نانوذرات دی اکسید تیتانیوم و دی اکسید سیلیکون برای مهار بیان و القای تخریب کلاژن استفاده شده است. علاوه بر این، آنها اثرات ضد چسبندگی و ضد مهاجرت را نشان می دهند که در مجموع آنها را برای درمان فیبروز کبدی مناسب می کند.
همچنین از نانوذرات طلا برای مهار فعال شدن HSC و جلوگیری از فیبروز کبدی در حیوانات آزمایشگاهی استفاده شده است. نانوذرات به طور گسترده ای به عنوان حامل دارو برای درمان فیبروز کبدی استفاده می شود. کارآمدترین حامل های دارو، نانوذرات مبتنی بر لیپید هستند که به دلیل سازگاری خوب و سمیت کم مورد توجه محققان قرار گرفته اند.
به گفته ستاد نانو، نانوذرات PLGA و پلیمری به نام Eudragit برای رساندن چنار و سیلیمارین برای کاهش نشانگرهای آسیب کبدی، مهار التهاب و جلوگیری از فیبروز کبد استفاده شده است.
آلبومین سرم انسانی برای رساندن نانوذرات دگزامتازون به سلول‌های غیر پارانشیمی کبد که نقش مهمی در پاتوژنز فیبروز کبد دارند، استفاده شده است. به طور مشابه، نانوذرات آلبومین اصلاح شده با گلوکز بارگیری شده با بربرین، تکثیر HSC را مهار کرد و از فیبروز کبد به تنهایی جلوگیری کرد.