قرار بود 10 مسجد تاریخی فارس در فهرست جهانی مساجد تاریخی ایران ثبت شود که به دلایل نامعلومی این تعداد به 6 رسید و در نهایت تنها یک مسجد تاریخی به این فهرست اضافه شد.
مساجد وکیل، عتیق، نصیرالملک و نو از فهرست جهانی حذف شدند و تنها مسجد کبیر نیریز در ثبت جهانی مساجد تاریخی ایران ثبت شد.
به گفته برخی از فعالان حوزه میراث فرهنگی فارس، قراردادی چند میلیارد تومانی با یک شرکت خصوصی در زمینه مرمت برای تهیه پرونده جهانی مساجد تاریخی فارس منعقد شد اما اطلاعات 4 مسجد تاریخی شیراز به موقع ارسال نشد و پرونده ناقص ماند.
مدیر ثبت جهانی مساجد ایران گفت: ثبت جهانی مساجد ایران هنوز تکمیل نشده و در مرحله مطالعاتی است و ممکن است تعداد مساجد از تعداد فعلی بیشتر شود.
رسول وطن دوست در گفت و گو با خبرنگار ایلانا گفت: در لیست موقت فعلی 10 مسجد وجود دارد اما در مجموع 26 تا 27 مسجد تصمیم گیری می شود و ممکن است این تعداد افزایش یابد زیرا هنوز مطالعات تکمیل نشده است.
وطن دوست درباره ضوابط انتخاب مساجد تاریخی توضیح داد: معیار انتخاب بر اساس ضوابط یونسکو و دستورالعمل اجرایی کنوانسیون میراث جهانی است.
مدیر ثبت جهانی مساجد ایران گفت: این دستورالعمل شرایط انتخاب پرونده های زنجیره ای و عناصر آن را مشخص می کند و این معیار مبنای انتخاب مساجد است.
به گفته وی، از هر استان محدودیتی برای تعداد مساجد وجود ندارد و هر مسجدی که نشان دهنده سیر تحول معماری مساجد در ایران باشد، منحصر به فرد و دارای ارزش جهانی برجسته است و در عین حال مشکل حریم خصوصی، ساخت و ساز در میدان، مشکلات حفاظتی و مرمت های اشتباه را نداشته باشد، می تواند در پرونده گنجانده شود.
وطن دوست افزود: بسیاری از مساجد کشور با این مشکلات مواجه هستند و به همین دلیل امکان درج آنها در پرونده جهانی محدود است.
مدیر ثبت جهانی مساجد ایران درباره وضعیت مساجد در استان فارس گفت: در قرون مختلف از دوم هجری تا پهلوی در این استان مساجد وجود دارد اما مانند سایر نقاط ایران از هزار و 200 مسجد تاریخی کشور همه واجد شرایط ورود به فهرست جهانی نیستند.
وی تاکید کرد: بسیاری از مساجد فارس نیز دارای مشکل حریم خصوصی و ساختمانی هستند. اما مسجد جامع، وکیل، مسجد جامع نی ریز و نصیرالملک در لیست موقت قرار دارند اما مشکلاتی مانند حریم مسجد جامع نی ریز باید برطرف شود.
کاهش سهم فارس از 10 مسجد به 5 مسجد نادرست است
وطن دوست اظهارات مطرح شده مبنی بر کاهش سهم فارس از 10 مسجد به 5 مسجد را نادرست دانست و گفت: اساساً سهمیه ای برای استان ها تعیین نشده است و ممکن است 100 مسجد از یک استان و هیچ مسجدی از استان دیگر انتخاب نشود. تنها معیار ارزش جهانی برجسته و عدم وجود مشکلات حریم خصوصی و امنیتی است.
به گفته وی، در حال حاضر 3 مسجد از استان فارس در لیست موقت قرار دارند: مسجد نصیرالملک، مسجد وکیل و مسجد جامع نی ریز.
مدیر ثبت جهانی مساجد ایران تصریح کرد: هر 3 مسجد دارای مشکل هستند و تاکنون استان اطلاعات لازم از جمله نقشه های معماری را ارائه نکرده است و حدود یک سال است که منتظر دریافت این اسناد هستند.
وی با اشاره به اینکه پس از تکمیل اطلاعات، هدف ارسال پرونده برای ارزیابی اولیه به یونسکو در شهریورماه است، از امکان الحاق مساجد جدید خبر داد و گفت: هر مسجدی که با استانداردهای یونسکو مطابقت داشته باشد و مشکل حریم خصوصی، حفاظتی و ساختمانی نداشته باشد و دارای ارزش جهانی برجسته باشد، می تواند به این فهرست اضافه شود.