شناور شدن قیمت برنج | انفجار قیمت برنج در راه است؟

بازار کالاهای اساسی بار دیگر در آستانه یک یک تغییر بزرگ و تعیین کننده قرار می گیرد؛ تغییری که این بار به طور مستقیم سفره های میلیون ها خانوار ایرانی را هدف گرفته است. پس از حذف ارز ترجیحی 28500 تومانی از واردات گوشت قرمز، اکنون نوبت به برنج خارجی وارد شده موضوعی که به طور رسمی توسط غلامرضا نوری قزلجه وزیر جهاد کشاورزی تایید شده و به گفته فعالان بازار، می تواند مقدمه ای برای آن باشد شناور بودن قیمت برنج در بازار باشد

حذف ارز ترجیحی از برنج، حتی در شرایطی که این کالا پس از گندم دومین محصول پرمصرف کشور است این امر باعث نگرانی های جدی در مورد آینده قیمت برنج، امنیت غذایی و قدرت خرید مردم شده است. حال این سوال مهم مطرح می شود:

آیا پس از حذف ارز ترجیحی، قیمت برنج به طور کامل شناور می شود؟ و سرنوشت بازار برنج در ماه های آینده چگونه خواهد بود؟

در ادامه این گزارش جامع از فردا نیوزپیشینه حذف ارز ترجیحی برنج، پیامدهای آن بر قیمت، وضعیت برنج ایرانی و خارجی، نقش واردکنندگان، مجمع دوم ارزی، قیمت گذاری دستوری و سناریوهای بازار آتی به طور کامل بررسی شده است.

حذف ارز ترجیحی برنج رسما تایید شد

به گزارش خبرگزاری مهر، روز شنبه 24 دی 1404 وزیر جهاد کشاورزی رسما حذف 28500 تومان از واردات برنج خارجی را تایید کرد. این تصمیم در ادامه سیاست دولت برای تحقق قیمت ها و حذف یارانه های پنهان اتخاذ شده است. سیاستی که قبلا واردات داشت گوشت قرمز نیز اجرا شد.

به این ترتیب برنج خارجی دیگر با ارز یارانه ای وارد نمی شود و تامین ارز آن است صرافی دوم و نرخ های شناور واریز شده است.

آیا قیمت برنج پس از حذف ارز ترجیحی شناور می شود؟

پاسخ کوتاه کارشناسان بازار: بله، با شرایط فعلی قیمت برنج عملا شناور خواهد شد.

زیرا:

• ارز واردات برنج به سالن دوم منتقل شده است

• نرخ ارز در این انجمن بر اساس عرضه و تقاضا تعیین می شود

• از نرخ دستوری 28500 تومان اطلاعات بیشتری در دست نیست

• قیمت نهایی واردات دائما در حال تغییر خواهد بود

در چنین محیطی، تعیین قیمت ثابت برای برنج خارجی عملا غیرممکن خواهد بود.

برنج؛ یک محصول استراتژیک روی میز مردم

برنج بعد از گندم مهمترین محصول غذایی ایرانیان این محصول است:

• در اکثر خانواده ها روزانه استفاده می شود

• مستقیم با امنیت غذایی مربوط است

• کوچکترین نوسان در قیمت آن بازار را ناراحت می کند

• در سه سال گذشته با کاهش مصرف سرانه مواجه شده است

اما حذف حمایت ارزی از چنین کالایی شوک بزرگی برای بازار و مصرف کننده محسوب می شود.

کمبود برنج خارجی قبل از حذف ارز شروع شده بود

رصد بازار کالاهای اساسی نشان می دهد:

• در دو ماه گذشته

• برنج هندی و پاکستانی ارزان قیمت

• در بسیاری از فروشگاه های زنجیره ای و خرده فروشان ناپدید شده اند

حتی این اتفاق افتاد قبل از حذف رسمی ارز ترجیحی رخ داده است که نشان دهنده بحران در زنجیره تامین برنج است.

نظر دبیر انجمن واردکنندگان برنج درباره حذف ارز ترجیحی

مجیدرضا خاکی، دبیر انجمن واردکنندگان برنج ایران وی در گفتگو با خبرنگار مهر اظهار داشت: خروج برنج خارجی از فهرست کالاهای مشمول بورس ترجیحی تصمیم درستی بود و باید زودتر اجرا می شد.

وی تاکید می کند که این تصمیم تنها در صورتی است که بازار را متعادل کنید و رقابت واقعی ایجاد کنید منجر به تحقق چندین شرط مهم به طور همزمان می شود.

شرط اول بازار برنج: حذف قیمت گذاری دستوری

به گفته خاکی:

• با توجه به به جز 2 بند «ج» ماده 48 قانون برنامه هفتم توسعه

• قیمت گذاری دولتی به جز کالاهای یارانه ای حرام است

• پس از حذف ارز ترجیحی، برنج خارجی دیگر کالای یارانه ای محسوب نمی شود

• بنابراین، باید از قیمت گذاری تجویزی خارج شدن

به بیان ساده، اگر ارز قرار است شناور شود، قیمت باید شناور باشد.

شرط دوم: وابستگی قیمت به عرضه و تقاضا

در شرایط جدید:

• نرخ ارز در سالن دوم بر اساس عرضه و تقاضا تعیین می شود

• هزینه واردات هر ماه تغییر می کند

• قیمت برنج مدام در نوسان است

• بنابراین تعیین واحد و قیمت ثابت غیر ممکن است

این به معنای بازار ورودی است فاز نوسان قیمت برنج خواهد بود

شرط سوم: حذف سهمیه واردات برنج

یکی دیگر از نیازهای اساسی:

• رفع تعهد تحویل کالا به دولت

• حذف سیستم سهمیه واردات

• آزادسازی فضای رقابتی بین واردکنندگان

در غیر این صورت، بازار برنج نه تنها غیررقابتی می شود، بلکه رانت جدید تشکیل خواهد شد.

بحران بدهی ارزی واردکنندگان برنج

دبیر انجمن واردکنندگان برنج اعلام کرد:

• مطالبات ارزی معلق واردکنندگان از مرز یک میلیارد یورو فراتر رفته است

• برنج وارداتی از بهمن ماه سال گذشته:

این وضعیت باعث بسیاری از تامین کنندگان خارجی شده است نمی خواهید بار جدید به ایران ارسال کنید.

پیامد این بحران ارزی چیست؟

نتیجه مستقیم این بدهی سنگین:

• کاهش شدید واردات

• افزایش قیمت برنج خارجی

• کمبود عرضه در بازار

• فشار تقاضا بر برنج ایرانی

• جهش همزمان قیمت هر دو نوع برنج

قیمت آتی برنج ایرانی پس از حذف ارز ترجیحی

اگرچه برنج ایرانی به واردات وابسته نیست، اما تجربه بازار نشان می دهد:

• وقتی قیمت برنج خارجی بالا می رود

• تقاضا به سمت برنج ایرانی می رود

• فشار تقاضا باعث رشد قیمت برنج داخلی می شود

• کشاورز هم قیمت را بالا می برد

• زنجیره گران تمام شده است

بنابراین، حذف ارز ترجیحی از برنج خارجی، باعث افزایش مستقیم قیمت برنج ایرانی می شود.

قیمت برنج خارجی چقدر است؟

برآوردهای اولیه فعالان بازار نشان می دهد:

• اگر دلار تثبیت شود، سالن دوم

• قیمت هر کیلو برنج خارجی ممکن است:

• این افزایش به طور مستقیم به مصرف کننده منتقل می شود

آیا برای جبران گرانی برنج یارانه جدیدی تعلق می گیرد؟

تاکنون:

• یارانه مستقیمی برای جبران حذف ارز ترجیحی برنج اعلام نشده است

• خبری از کوپن و بروشور ویژه برنج نیست

• تنها امید گسترش است کاتالوگ الکترونیکی عمومی است

حذف ارز ترجیحی برنج برای مردم مفید است یا مضر؟

از دیدگاه دولت:

کاهش اجاره بها

شفافیت ارز

جلوگیری از قاچاق

تحقق قیمت ها

از دیدگاه مردم:

رشد قیمت

کاهش قدرت خرید

فشار مستقیم به دهک های پایین

خطر حذف برنج از سفره فقرا

تجربه حذف ارز گوشت ترجیحی چه می گوید؟

زمانی که ارز ترجیحی از گوشت قرمز حذف شده:

• قیمت گوشت جهش کرد

• مصرف کاهش یافت

• قاچاق کنترل نشد

• امنیت غذایی آسیب دید

کارشناسان هشدار می دهند که ممکن است همین سناریو برای برنج نیز تکرار شود.

آیا بازار برنج وارد فاز احتکار می شود؟

در شرایط نوسانی:

ممکن است با ذخیره سازی برنج به دنبال سود بیشتری باشید که این موضوع می تواند وارد بازار کند بحران مصنوعی کند

راهکارهای پیشنهادی برای مدیریت بازار برنج

کارشناسان پیشنهاد می کنند:

• تسویه فوری مطالبات ارزی واردکنندگان

• حذف کامل قیمت گذاری تجویزی

• نظارت دقیق بر شبکه توزیع

• تقویت کاتالوگ الکترونیکی

• حمایت مستقیم از مصرف کننده ضعیف و نه از واردکننده

خلاصه پایانی فردا نیوز

با حذف ارز ترجیحی 28 هزار و 500 تومانی از واردات برنج، بازار این کالای اساسی در آستانه قرار گرفت. یک پیشرفت بزرگ و پرخطر قرار داده شده است

اگرچه از نظر دولت این تصمیم گامی در مسیر اصلاحات اقتصادی است، اما از نظر مردم به معنای گرانی، قیمت های شناور و فشار بیشتر بر معیشت خانوار خواهد بود

بدون اجرای سیاست های حمایتی همزمان، ممکن است برنج به کالایی لوکس برای دهک های پایین تبدیل شود.

سوالات متداول در مورد قیمت برنج

آیا قیمت برنج پس از حذف ارز ترجیحی شناور می شود؟

بله، با توجه به انتقال ارز به تالار دوم، قیمت در واقع شناور خواهد بود.

قیمت برنج خارجی چقدر است؟

پیش بینی ها حاکی از رشد 30 تا 60 درصدی است.

آیا برنج ایرانی گران می شود؟

بله، احتمالاً به دلیل افزایش تقاضا گرانتر می شود.

آیا یارانه جدیدی برای برنج پرداخت می شود؟

تاکنون یارانه خاصی اعلام نشده است.

اگر نگران قیمت آتی برنج و سایر کالاهای اساسی هستید:

فردا نیوز را دنبال کنید

این گزارش مهم را برای خانواده و دوستان خود ارسال کنید

آخرین تحلیل های اقتصادی و معیشتی را در یک لحظه بخوانید

منابع خبری

• خبرگزاری مهر

• اظهارات وزیر جهاد کشاورزی

• دبیر انجمن واردکنندگان برنج ایران

• قانون برنامه هفتم توسعه