امید محمدی; بازار گروه خودرو: پس از ماه‌ها بحران نقدینگی در زنجیره تامین صنعت خودرو، سرانجام تصمیم جدیدی از سوی وزارت صنعت، معدن و تجارت و بانک مرکزی ابلاغ شد. تصمیمی که می تواند سرنوشت این صنعت فرسوده به دلیل قیمت گذاری تجویزی و بدهی های انباشته را تغییر دهد. بر اساس اعلام وزیر حراست، بانک مرکزی با پرداخت 20 هزار میلیارد تومان تسهیلات به هر یک از دو خودروساز بزرگ کشور موافقت کرده است. اما با یک تفاوت مهم: پرداخت ها به طور مستقیم به زنجیره تامین و سازندگان قطعات انجام می شود. در شرایطی که زیان انباشته خودروسازان و مطالبات چند ده میلیارد تومانی قطعه سازان زنگ خطر توقف تولید را به صدا در آورده بود، این تصمیم می تواند نقش «اکسیژن اضطراری» قطعه سازان را ایفا کند. از این رو برای بررسی جزئیات این اقدام، پیامدهای مثبت آن برای تولید و اشتغال در کنار مطالبات قطعه سازان، با محمدرضا نجفی منش، رئیس انجمن صنایع همگن نیرومحرکه و قطعه سازان خودرو کشور به گفت وگو نشستیم.
متأسفانه به دلیل سیاست های نادرست گذشته، به ویژه قیمت گذاری تجویزی، تقریباً 310 هزار میلیارد تومان زیان وارد صنعت خودروسازی شد
* تصمیم اخیر بانک مرکزی مبنی بر اعطای تسهیلات 20 هزار میلیارد تومانی برای هر یک از خودروسازان بزرگ چه تاثیری بر وضعیت فعلی قطعه سازان دارد؟
این تصمیم از سقوط قطعه سازان جلوگیری می کند. متأسفانه به دلیل سیاست های نادرست گذشته، به ویژه قیمت گذاری تجویزی، تقریباً 310 هزار میلیارد تومان زیان وارد صنعت خودروسازی شد. بسیاری از قطعه سازان قادر به پرداخت بدهی و تامین مواد اولیه نبودند و تولید در آستانه توقف کامل بود. این تسهیلات می تواند از توقف زنجیره تولید جلوگیری کند و به قطعه سازان اجازه دهد تا به چرخه کاری بازگردند. البته مرحله بعدی باید باشد حذف کامل قیمت گذاری تجویزی تا صنعت بتواند روی پای خود بایستد.
* آیا جزئیات نحوه پرداخت این تسهیلات مشخص شده است؟
بر اساس تجربیات گذشته، پرداخت ها احتمالاً باید به زودی و شاید این هفته شروع شود. خودروسازان باید فهرست مطالبات قطعه سازان را تهیه کنند و بر اساس همین فهرست ها مستقیماً به حساب قطعه سازان واریز می شود. این بدان معناست که دیگر وجوه در دایره خودروساز متوقف نمی شود و سریعتر به دست تولیدکنندگان واقعی می رسد.
* به نظر شما تزریق این نقدینگی می تواند باعث افزایش گردش تولید شود؟
قطعاً به محض اینکه از توقف تولید جلوگیری شود، در واقع گردش خون حفظ شده و حتی تقویت می شود. وقتی قطعه ساز بتواند مواد اولیه بخرد و به تولید ادامه دهد، دیگر خودروساز نگران کمبود قطعات نخواهد بود. این تسهیلات مانند آبی است که به سرزمین تشنه صنعت ریخته می شود.
قطعه سازان همیشه فقط یک تقاضا دارند. پرداخت به موقع مطالبات؛ ما انتظار نداریم امتیاز خاصی بگیریم، فقط می خواهیم برای قطعاتی که به موقع تحویل داده ایم پول دریافت کنیم
* اگر این بودجه مستقیم در اختیار خودروسازان قرار می گرفت، قطعه سازان چه انتظاری از آنها داشتند؟
قطعه سازان همیشه فقط یک تقاضا دارند. پرداخت به موقع مطالبات؛ ما انتظار نداریم امتیاز خاصی بگیریم، فقط می خواهیم برای قطعاتی که به موقع تحویل داده ایم پول دریافت کنیم. متاسفانه در سال های گذشته تاخیرهای چند ماهه باعث شد زنجیره تامین درگیر بدهی بانکی، مالیاتی و بیمه ای شود. پرداخت مستقیم بانک مرکزی از بروز چنین بحران هایی جلوگیری می کند.
* یکی از پیامدهای کمبود نقدینگی کاهش نیرو در واحدهای قطعه سازی بود. آیا امکان بازگشت کارگران با این تسهیلات وجود دارد؟
بله، البته بسیاری از کارگران ماهر به دلیل عدم توانایی شرکت ها در پرداخت حقوق مجبور به ترک شغل خود شدند. با این تزریق نقدینگی، شرکت ها دوباره می توانند بازگرداندن کارگران تعدیل شده و فعال سازی خطوط تولید با ظرفیت بیشتر. در واقع، این تصمیم نه تنها اقتصادی است، بلکه اجتماعی و انسانی نیز وجود دارد
* به عنوان آخرین سوال، درخواست اصلی شما از دولت و وزیر صمت چیست؟
درخواست ما روشن است: این سیاست نباید نیمه کاره باشد. باید از این مرحله عبور کنیم و اجازه دهیم قیمت گذاری بر اساس واقعیت های اقتصادی باشد. دولت باید از مداخله مستقیم در بازار خودرو کناره گیری کند و زمینه رقابت، بهره وری و صادرات را فراهم کند. در صورت تداوم این حمایت ها، صنعت قطعه سازی می تواند نه تنها پاسخگوی نیازهای داخلی باشد، بلکه در صادرات منطقه ای نیز نقش آفرینی کند.