در حفاری های اخیر، باستان شناسان پنج قرص نان سوخته را کشف کردند که قدمت آن به قرن های هفتم تا هشتم میلادی باز می گردد. یکی از این نان ها تصویری از مسیح و کتیبه ای به زبان یونانی دارد که به این صورت ترجمه می شود: «به لطف عیسی مبارک».
فرادید در خبری نوشت: برخلاف تصور سنتی پانتوکراتور (مسیح به عنوان فرمانروا و ناجی)، این نان عیسی را در قالب یک کشاورز یا بذر افشان نشان می‌دهد. نمادی از پیوند ایمان، کار و باروری کشاورزی. چهار نان دیگر نیز دارای نقوش صلیب شکل هستند که نشان می‌دهد ممکن است به عنوان نان عشایر یا «نان دعا» در آیین‌های اولیه مسیحیت استفاده می‌شده است.
نگهداری بی نظیر این نان ها که پس از بیش از 1300 سال سوخته و زغال شده باقی مانده اند، آنها را به یکی از جالب ترین نمونه های نان مذهبی کشف شده در آناتولی تبدیل کرده است.
ایرنوپولیس، شهری از دوره بیزانس در منطقه تاریخی ایسوریا، یکی از مراکز مهم کلیسایی تحت رهبری پدر روحانی عالی رتبه کلیسای قسطنطنیه بود. اگرچه اطلاعات کمی در مورد زندگی روزمره ساکنان آن وجود دارد، اما کاوش‌های Topraktepe اکنون به کشف شواهد ملموسی از پرستش مسیحیان اولیه در روستاهای آناتولی منجر شده است.
این قرص نان 1300 ساله تصویری خاص از مسیح را در قالب «کشاورز» یا «بذرکار» نشان می دهد و بر ارتباط ایمان، کار و حاصلخیزی زمین تأکید می کند.
این نان ها نه تنها گواه آداب و رسوم مذهبی هستند، بلکه نشان دهنده ارتباط معنویت با زندگی روزمره هستند. چگونه جوامع آن زمان معانی و نمادهای مذهبی را در ساده ترین شکل تغذیه روزانه خود قرار می دادند. بر خلاف مراکز بزرگ شهری مانند قسطنطنیه، این مکان‌های روستایی به محققان اجازه می‌دهند تا انواع محلی دعا را بررسی کنند و نشان دهند که ایمان به آناتولی بیزانس عمیقاً با زندگی کشاورزی و روستایی در هم آمیخته است.
چشمگیرترین نان یافت شده که نقش عیسی کشاورز را دارد نشان دهنده اهمیت معنوی کار کشاورزی در آن جامعه است. در عصری که بقا به محصول زمین بستگی داشت، نمایش مسیح در قالب یک بذرکار یا کارگر نمادی از برکت الهی برای کار و تلاش جمعی مردم تلقی می شد.
کتیبه یونانی روی نان بر شکرگزاری و دعا تاکید می کند و نشان می دهد که این نان یک غذای معمولی نبوده، بلکه در متن عبادت «مقدس» تلقی می شده است. نان های دیگر نیز با صلیب مالتی تزئین شده اند که با آداب و رسوم شناخته شده بیزانسی سازگار است. هنگامی که نان قبل از تقدیس در مراسم عشای ربانی با صلیب یا حروف مذهبی مهر و موم می شد. این یافته‌ها شواهد مادی نادری از آیین‌هایی هستند که قبلاً فقط از طریق متون و نقاشی‌ها شناخته می‌شدند.
در حین کاوش های باستان شناسی، محققان پنج قرص نان سوخته و سوخته شده را کشف کردند که قدمت آن به قرن های هفتم تا هشتم میلادی باز می گردد.
نان عشای ربانی هسته مرکزی مراسم دعای مسیحی و نماد بدن مسیح در مراسم “عشای ربانی” است.
در کلیسای ارتدکس شرقی، نان خمیر شده به عنوان نماد زندگی، رستاخیز و کمال معنوی استفاده می شد. در حالی که کلیسای غربی همیشه از نان فطیر استفاده می کرد. گاهی پس از پایان نماز نان هایی به نام آنتیدورون به معنای نان متبرک اما متبرک نشده بین مردم تقسیم می شد. این تنوع گستره کاربردهای آیینی نان را نشان می دهد.
بقای نان عشایر واقعی از قرن هفتم و هشتم پس از میلاد بسیار نادر است. بنابراین، نان های توپراک تپه شواهد بی نظیری برای درک آیین های دعا در مسیحیت اولیه است. بررسی دقیق آنها می‌تواند داده‌های جدیدی را در مورد روش‌های پخت، مواد خام و نمادهای مذهبی در جوامع روستایی بیزانس نشان دهد.
تحقیقات آینده بر روی این نان ها می تواند ابعاد جدیدی از زندگی، آیین ها و اعتقادات مسیحیان اولیه را آشکار کند و نشان دهد که چگونه ایمان و معیشت در استان های باستانی آناتولی در هم تنیده شده است.