بازار؛ گروه آب و انرژی: با اعلام فراخوان شرکت ملی پخش فرآورده های نفتی برای سرمایه گذاری در ساخت جایگاه های عرضه گاز مایع (LPG)، موضوع ورود LPG به سبد سوخت کشور پس از سال ها بحث وارد فاز اجرایی شد.
این تصمیم در حالی اتخاذ شده است که بیش از یک سوم ظرفیت فعلی صنعت CNG کشور بلااستفاده مانده و امکان تعویض فوری و کم هزینه بنزین از این محل وجود دارد.
محسن جوهری، رئیس هیئت مدیره انجمن صنفی CNG کشور، این تصمیم را نه بر اساس تحلیل کارشناسی، بلکه حاصل فشار سیاسی و منافع گروه های محدودی در دولت و مجلس می داند.
LPG انرژی ارزشمندی است. چرا باید داخلش را بسوزانیم؟
جوهری در گفت و گو با بازار اظهار داشت: گاز مایع یکی از معدود محصولات انرژی در کشور است که بازار صادراتی با ثبات و سودآوری دارد، اما عده ای می خواهند این کالای ارزشمند را در داخل بسوزانند؛ و آن هم در شرایطی که CNG با ظرفیت خالی عظیمی مواجه است و امکان صادرات وجود ندارد.
وی افزود: صحبت از کمبود سوخت و سپس سوق دادن کشور به سمت گاز مایع در شرایطی که صادرات آن درآمد پایداری را برای کشور به همراه دارد، تصمیمی است که تنها ذینفعان خاصی از آن سود می برند.
در معامله 17 آذرماه، قیمت پایه گاز مایع در ایران 397 دلار بود، اما میانگین فروش به حدود 490 دلار رسید. یعنی حتی تا 30 دلار بالاتر از قیمت آرامکو! یعنی بازار خارجی تشنه ال پی جی ایران است
گاز مایع ایرانی حتی گرانتر از آرامکو فروخته شده است
رئیس انجمن صنفی CNG با اشاره به نتایج معامله اخیر در رینگ بین المللی بورس انرژی گفت: در معامله 17 آذرماه قیمت پایه گاز مایع ایران 397 دلار بود اما میانگین فروش به حدود 490 دلار رسید. یعنی حتی تا 30 دلار بالاتر از قیمت آرامکو! ایششان یعنی بازار خارجی تشنه گاز مایع ایرانی است. وقتی ظرفیت خالی سوخت CNG داریم چرا باید چنین کالای ارزآوری را در داخل کشور مصرف کنیم؟
وی تاکید کرد: وقتی برای کالا مشتری خارجی وجود دارد و هر تن آن تا 500 دلار خریداری می شود مصرف داخلی به معنای سوزاندن ارز است.
CNG ظرفیت خالی دارد و می تواند جایگزین 45 میلیون لیتر بنزین شود
جوهری با اشاره به اینکه ایران دومین ذخایر گازی جهان را دارد، گفت: ظرفیت واقعی صنعت CNG حدود 40 تا 45 میلیون متر مکعب در روز است، گفت: تنها در صورت فعال شدن این ظرفیت می توان روزانه 40 تا 45 میلیون لیتر بنزین را جایگزین کرد و کشور را از واردات بی نیاز کرد.
عجیب است که به جای فعال سازی ظرفیت موجود CNG، به سمت سوختی می رویم که زیرساختی ندارد و هزینه ایجاد زیرساخت آن میلیاردها دلار است.
وی افزود: عجیب است که به جای فعال سازی ظرفیت موجود CNG به سمت سوختی می رویم که زیرساختی ندارد و هزینه ایجاد زیرساخت آن میلیاردها دلار است.
زیرساخت LPG وجود ندارد. ایران باید میلیاردها دلار سرمایه گذاری کند
جوهری ادامه داد: قیمت جهانی گاز مایع تقریبا معادل هر کیلو 60 هزار تومان است که مشخص است دولت نمی تواند آن را به قیمت واقعی عرضه کند و عرضه ال پی جی با قیمت یارانه ای مفسده و عاملی برای قاچاق است.
وقتی قیمت یارانه ای شود، قاچاق آن به کشورهای همسایه شدت بیشتری پیدا می کند. همان مسیری که در بنزین و گازوئیل طی شد.
تعارض ماموریت در شرکت پخش فرآورده های نفتی؛ توسعه CNG و LPG را نمی توان ادغام کرد
جوهری با انتقاد از ساختار جدید تصمیم گیری گفت: از حدود بیست سال پیش مدیریت پروژه CNG به عنوان متولی رسمی توسعه این صنعت در شرکت ملی صدا و سیما فعال بود. اما از سال گذشته بدون بررسی کارشناسی، توسعه LPG نیز به همین مجموعه سپرده شد. این ترکیب دو مأموریت متضاد عملاً نقش حاکمیتی CNG را تضعیف کرده و باعث سردرگمی در سیاست سوخت شده است.
جوهری خطاب به دولت گفت: از دولت انتظار می رود هر چه سریعتر این تضاد منافع را حل کند و نقش حاکمیتی مدیریت پروژه CNG را تقویت کند.
ورشکستگی 90 درصد از آزمایشگاه های CNG زنگ خطر بی اعتمادی به سیاست های دولت
جوهری با اشاره به سرنوشت تلخ سرمایه گذاران بخش خصوصی در CNG گفت:
حدود 400 آزمایشگاه تست مخزن CNG با سرمایه کامل بخش خصوصی تأسیس شد. برای هر آزمایشگاه در سال 1395 حدود یک میلیارد تومان هزینه شد، اما به دلیل بی برنامگی دولت در فرآیند آزمایش مخازن – که منشاء اصلی حوادث CNG بود – تقریبا 90 درصد این آزمایشگاه ها ورشکست شدند.
وی تاکید کرد: وقتی بخش خصوصی چنین تجربه ای دارد، چگونه باید به سرمایه گذاری جدید در پروژه ای بسیار پرخطرتر مانند LPG اعتماد کرد؟
هشدار به سرمایه گذاران: ریسک بالا، بازده نامشخص
جوهری در پایان خطاب به متقاضیان سرمایه گذاری در پروژه های LPG گفت: زمانی که تصمیم دولت می تواند باعث ایجاد یا شکستن یک کسب و کار شود، باید با احتیاط وارد شود.
سابقه سیاست های متناقض در حوزه سوخت نشان داده است که بخش خصوصی نباید سرمایه خود را بدون ضمانت و تحلیل فنی در معرض خطر قرار دهد.
جوهری در خاتمه هشدار داد: ورود LPG به سبد سوخت کشور نه توجیه اقتصادی دارد، نه توجیه فنی و نه توجیهی برای امنیت انرژی. این تصمیم به جای حل مشکل، آن را چند برابر می کند.