مصرف CNG به ۱۵.۸ میلیون مترمکعب کاهش یافت

بازار؛ گروه آب و انرژی: سالانه حدود 4 میلیارد دلار بنزین به ارزش 60 هزار تومان وارد کشور می شود». این خبر را مسعود بیزیکیان رئیس جمهوری ایران در حالی اعلام کرد که تنها یک سوم ظرفیت صنعت CNG در کشور فعال است. آمارهای موجود نشان می دهد ظرفیت مصرف CNG در ایران حدود 40 میلیون مترمکعب در روز است، اما آن طور که محسن جوهری، رئیس انجمن صنفی CNG کشور به بازار می گوید، مصرف فعلی این سوخت پاک به 15.8 میلیون مترمکعب رسیده است.

مصرف CNG در سال 1402 حدود 24.5 میلیون مترمکعب بوده که این رقم در سال 1403 به 19.5 میلیون مترمکعب و در سال جاری به 15.8 میلیون مترمکعب کاهش یافته است. یعنی مصرف این سوخت در سال جاری نسبت به سال 1402 35 درصد کاهش داشته است

وی با اشاره به افت 35 درصدی مصرف نسبت به سال 1402 گفت: مصرف CNG در سال 1402 حدود 24.5 میلیون مترمکعب بوده که در سال 1403 به 19.5 میلیون مترمکعب رسیده و در سال جاری به 15.8 میلیون مترمکعب کاهش یافته است.

رئیس انجمن صنفی سی.ان.جی با اشاره به رشد بالای مصرف بنزین در کشور و هزینه بالای واردات آن برای دولت تاکید کرد: صنعت سی.ان.جی بدون صرف یک ریال می تواند مصرف بنزین را روزانه 20 میلیون لیتر کاهش دهد.

وی تعداد خودروهای CNG فعال را حدود 1.5 میلیون دستگاه دانست و افزود: حدود 2200 جایگاه CNG فعال در کشور وجود دارد که بسیاری از آنها با مشکلات اقتصادی مواجه هستند. در حالی که برای هر جایگاه میلیاردها تومان سرمایه گذاری شده است.

این فعال صنفی در صنعت CNG ادامه داد: با وجود برنامه ریزی از دهه 80 برای کاهش مصرف بنزین از طریق CNG، امروزه بخش زیادی از این ظرفیت بلااستفاده مانده است.

کاهش خودروهای دوگانه سوز از 4.2 میلیون به 1.5 میلیون

جوهری درباره کاهش 65 درصدی خودروهای گازسوز در سال های اخیر توضیح داد: برخی از خودروهای دوگانه سوز دهه 80 به دلیل فرسودگی بازنشسته شده اند. بسیاری از مخازن این خودروها منقضی شده است و مالکان توان مالی برای تعویض آن ها را ندارند، بنابراین خودرو عملا CNG مصرف نمی کند.

تولید خودروهای دوگانه سوز توسط خودروسازان به شدت کاهش یافته است و سال هاست که مدل های جدید به تعداد کافی عرضه نمی شود. طرح تبدیل کارگاهی نیز در سال های اخیر تقریبا متوقف شده و ورود خودروهای جدید به ناوگان CNG ناچیز بوده است. مجموعه این عوامل باعث شده است که تعداد خودروهای فعال واقعی از 4.2 میلیون به 1.5 میلیون دستگاه برسد.

همچنین تولید خودروهای دوگانه سوز توسط خودروسازان به شدت کاهش یافته و سال هاست که مدل های جدید به تعداد کافی عرضه نمی شود. طرح تبدیل کارگاهی نیز در سال های اخیر تقریبا متوقف شده و ورود خودروهای جدید به ناوگان CNG ناچیز بوده است. مجموعه این عوامل باعث شده است که تعداد خودروهای فعال واقعی از 4.2 میلیون به 1.5 میلیون خودرو برسد.

وی درباره طرح تبدیل رایگان خودروهای عمومی (مصوب 1397 شورای اقتصاد) گفت: قرار بود حدود یک میلیون و 500 هزار خودرو دوگانه سوز شوند که تنها 300 هزار خودرو تبدیل شد و عملاً این طرح متوقف شد.

جوهری افزود: اکنون باید طرح تبدیل رایگان خودروهای شخصی را به صورت جدی اجرا کرد و باید زودتر انجام می شد.

تانک های فرسوده و مالکانی که توانایی تعویض آنها را ندارند

جوهری در خصوص بحث ایمنی گفت: عمر استاندارد مخزن CNG حدود 15 سال است. اما بسیاری از مخازن فعلی فرسوده شده اند و صاحبان آن قادر به تعویض مخزن نیستند.

به گفته این فعال صنفی در صنعت CNG، قیمت مخزن بالای 20 میلیون تومان است و دولت باید امکان تعویض مخازن را به صورت رایگان فراهم کند. این امر هم ایمنی را افزایش می دهد و هم شرکت های تانک را از رکود خارج می کند.

بر اساس مصوبه شورای اقتصاد در سال ۱۳۹۷ قرار بود یک میلیون و ۵۰۰ هزار خودرو به صورت رایگان CNG بسوزانند. اگر این طرح اجرا می شد امروز 18 میلیون مترمکعب به مصرف روزانه CNG اضافه می شد و با این کار روزانه حداقل 9 میلیون لیتر بنزین صرفه جویی می شد و کشور نیازی به واردات بنزین نداشت.

جوهری سپس به مصوبه مهم شورای اقتصاد در سال 1397 اشاره و خاطرنشان کرد: قرار بود 1.5 میلیون خودرو به صورت رایگان CNG بسوزانند. اگر این طرح اجرا می شد امروز 18 میلیون مترمکعب به مصرف روزانه CNG اضافه می شد و با این موضوع حداقل 9 میلیون لیتر بنزین در روز صرفه جویی می شد و کشور نیازی به واردات بنزین نداشت. اما این طرح به دلیل اجرای نادرست، عدم تخصیص کامل بودجه، ضعف مدیریت سیستم، مقاومت خودروسازان، مشکلات زنجیره تبدیل و نبود نگاه راهبردی در برخی مدیریت های وزارت نفت متوقف شد.

وی گفت: بیش از 80 درصد ظرفیت این پروژه زمین گیر شد و این یکی از بزرگترین فرصت های از دست رفته بود.

رئیس اتحادیه CNG کشور در ادامه خاطرنشان کرد: در دولت جدید بخشی از ایرادات شناسایی و اقدامات اصلاحی اولیه آغاز شده است. اما برای موفقیت پروژه اقدامات متعددی از جمله ایجاد ردیف بودجه ثابت برای تبدیل خودروها، الزام خودروسازان به تولید مدل های دوگانه سوز، حل مشکلات سیستم و فرآیند تبدیل، تمرکز بر کلان شهرها برای صرفه جویی سریع، ایجاد انگیزه قیمتی برای تشویق مردم به استفاده از CNG و اجرای طرح تعویض رایگان باک ضروری است.

جوهری در پایان گفت: در صورت اصلاح این موارد صنعت CNG می تواند نقش اصلی خود را در امنیت انرژی ایفا کند و کشور را از واردات بنزین نجات دهد.