پایگاه خبری تحلیلی راستانیوز:
موضوعقیمت بنزیندر ایران همیشه یکی از خبرسازترین کلیدواژههاست؛ زیرا بر هزینههای رفتوآمد، قیمتهای حملونقل، کرایهها و حتی انتظارات تورمی تأثیر مستقیم دارد. اکنون در چهارمین روز از دی ماه 1404، یک خبر مهم دوباره توجه را به قیمت بنزین جلب کرده است: آغاز عرضه محدود بنزین فوق وارداتی با خودروهای سیار; آن هم خارج از سیستم سهمیه بندی و با قیمت گذاری بر اساس قیمت تمام شده. گزارش رستا نیوز در ادامه به بررسی جزئیات این طرح، فرمول ویژه قیمت بنزین، وضعیت سهمیه بندی، نرخ های رسمی موجود و سناریوهای پیش روی بازار به زبانی ساده و دقیق پرداخته است.
قیمت بنزین سوپر وارداتی از امروز چگونه آغاز می شود؟
بر اساس اطلاعیه ها و گزارش های رسمی، تامین بنزین سوپر وارداتی از پنجشنبه 13 دی 1404 از تهران شروع شد و در حال حاضر محدود است و از طریق وسایل نقلیه سوخت رسان سیار انجام می شود
وزیر نفت نیز این اقدام را انجام داد تجربی به منظور ارزیابی سطح پذیرش بازار و مکانیسم قیمت تمام شده توصیف شده است.
نکته کلیدی اینجاست: این بنزین فوق العاده وارداتی مسیری متفاوت با بنزین معمولی دارد. یعنی بنزین معمولی قرار نیست سهمیه را حذف کند، بلکه گزینه جدیدی برای مصرف کننده ای است که کیفیت بالاتری می خواهد و بر اساس قیمت تمام شده حاضر به خرید است.
برای تعیین قیمت بنزین فوق وارداتی از چه فرمولی استفاده می شود؟
وزیر نفت اعلام کرد فرمول قیمت بنزین سوپر وارداتی بر اساس قیمت تمام شده است is به معنی مجموعه ای از:
بر این اساس قیمت بنزین ویژه «اجباری و یارانه ای» نیست و مانند بنزین معمولی مشمول سهمیه بندی نمی شود.
این مدل قیمتگذاری پیام روشنی دارد: دولت میخواهد بدون فشار بر بودجه یارانهای، عرضه محصولی با کیفیت بالاتر را ترویج کند و خود بازار تصمیم میگیرد که آیا آن را ادامه دهد یا متوقف کند (از طریق سطح تقاضا).
قیمت بنزین معمولی تغییر کرده یا سهمیه ها یکسان است؟
در همین مصاحبه و گزارش ها تاکید شده است که سهمیه بنزین معمولی تغییر نکرده است.
به طور خلاصه، وضعیت فعلی «قیمت بنزین» در بخش عمومی به شرح زیر است:
-
سهمیه 60 لیتری به قیمت 1500 تومان
-
سهمیه بعدی (تا 100 لیتر) با قیمت 3000 تومان
-
کارت سوخت جایگاه با نرخ 5000 تومان
همین چارچوب «بنزین چند نرخی» نیز در برخی گزارش ها توضیح داده شده است.
پس اگر مخاطب این سوال را داشته باشد که آیا بنزین سهمیه ای گران شد؟ پاسخ در حالت اعلامی این است: خیر، بنزین فوق وارداتی مسیری جداگانه است و فعلاً سهمیه بندی شده است.
چرا قیمت بنزین سوپر وارداتی با خودروهای سیار آغاز شد؟
سوال مهم اینجاست که چرا عرضه از طریق خودروهای سیار به جای مکان های ثابت آغاز شده است؟ بر اساس اعلام شرکت ملی پخش فرآورده های نفتی و گزارش های منتشر شده، این طرح با تعداد محدودی از وسایل نقلیه سوخت رسان سیار در نکات خاص برای تسهیل فرآیند کنترل کیفیت و مدیریت توزیع آغاز شده است.
همچنین گفته می شود که خودروهای سوخت رسان سیار در این طرح با رنگ بدن سبز و برچسب زدن E+95 قابل شناسایی هستند.
این علامت گذاری برای جلوگیری از سوء استفاده و افزایش اعتماد مصرف کننده طراحی شده است.
قیمت بنزین فوق العاده وارداتی «خارج از سهمیه» به چه معناست؟
وقتی گفته می شود عرضه بنزین سوپر وارداتی خارج از سهمیه است یعنی:
-
خرید این بنزین سهمیه 60 لیتری یا 100 لیتری را کم نمی کند.
-
قیمت آن با نرخ های یارانه ای 1500 و 3000 تومانی سنجیده نمی شود.
-
مصرف کننده انتخاب می کند که بنزین معمولی را سهمیه بندی کند یا بنزین سوپر وارداتی را با قیمت تمام شده خریداری کند.
در واقع دولت سعی کرده «بازار کیفیت» را از «بازار یارانه ای» جدا کند.
قیمت بنزین فوق وارداتی چه تاثیری بر بازار دارد؟
تأثیر این امر در سه لایه قابل مشاهده است:
1) تأثیر قیمت بنزین بر قیمت تمام شده یک مصرف کننده خاص
مشتریان اصلی بنزین سوپر معمولاً خودروهایی هستند که به بنزین اکتان بالاتر (برخی از خودروهای توربو، وارداتی و موتورهای حساس) نیاز دارند. برای این گروه، دسترسی به سوخت استاندارد می تواند هزینه تعمیرات و کاهش راندمان را کاهش دهد، حتی اگر قیمت هر لیتر بیشتر باشد.
2) تأثیر قیمت بنزین بر بازار عادی بنزین
بر اساس اظهارات رسمی، سهمیه بندی و قیمت بنزین معمولی تغییری نکرده است، بنابراین در کوتاه مدت تاثیر مستقیمی بر اکثریت جامعه ندارد.
اما در میان مدت در صورت بالا بودن استقبال، امکان گسترش عرضه و تشکیل بازار جداگانه بنزین سوپر وجود دارد.
3) تأثیر قیمت بنزین بر انتظارات روانی
هر خبر مرتبط با قیمت بنزین طبیعتا حساسیت رسانه ای ایجاد می کند. تفاوت این بار این است که دولت به وضوح این بنزین را گفته است خارج از سهمیه و داوطلبانه است
این جمله اگر به درستی بیان شود می تواند از التهاب عمومی جلوگیری کند.
الان قیمت بنزین در ایران چقدر است؟
به طور خلاصه در بخش نرخ ها، آنچه در گزارش های خبری و توضیحات رسمی آمده است این است که بنزین در واقع در چند سطح عرضه می شود:
-
بنزین سهمیه ای (نرخ اول)
-
بنزین رایگان بعد از سهمیه (نرخ دوم)
-
بنزین با کارت جایگاه (نرخ بالاتر)
-
و الان بنزین فوق العاده وارداتی با قیمت تمام شده خارج از سهمیه
این بدان معناست که «قیمت بنزین» به سمت تقسیمبندی مصرفکنندگان حرکت کرده است: اکثریت با نرخهای یارانهای، و بخشی از بازار با نرخهای کامل برای سوختهای ویژه.
چه شرکت هایی قیمت بنزین سوپر وارداتی را ارائه می دهند؟
وزیر نفت گفت: شرکت های متقاضی مجوز دریافت کرده اند و تعداد قابل توجهی از شرکت ها آماده ورود هستند اما در حال حاضر عرضه در مکان های محدود و تحت نظارت بازار انجام می شود.
در اطلاعیه ها شرکت/توزیع کننده دارای مجوز نیز ذکر شده و بر کنترل های کمی و کیفی با حضور شرکت های ذیصلاح تاکید شده است.
قیمت و کیفیت بنزین؛ E+95 به چه معناست؟
در اطلاعیه ها خودروهای متحرک با برچسب وجود دارد E+95 قابل شناسایی هستند.
این نوع برچسب گذاری معمولاً برای نشان دادن سطح کیفیت/استاندارد محصول استفاده می شود (البته جزئیات دقیق استاندارد باید از اطلاعیه های رسمی و استانداردهای ملی خوانده شود). نکته مهم برای مخاطب این است: طراحی به کیفیت حساس است و برای این امر مسیر کنترل کیفیت جداگانه ای را تعریف کرده اند.
قیمت بنزین در روزهای آینده؛ چه سناریوهایی محتمل است؟
با توجه به ماهیت آزمایشی پروژه، سه سناریو قابل تصور است:
سناریوی اول: استقبال زیاد و گسترش نقاط عرضه
اگر تقاضا زیاد باشد، تعداد وسایل نقلیه سیار و متعاقباً نقاط عرضه افزایش می یابد. در این اطلاعیه ها به احتمال گسترش عرضه نیز اشاره شده است.
سناریوی دوم: پذیرش محدود و توقف یا محدود ماندن در طرح
اگر بازار به شدت واکنش نشان ندهد (به عنوان مثال، قیمت تمام شده برای مصرف کننده جذاب نیست)، این طرح می تواند محدود باقی بماند.
سناریوی سوم: تثبیت مدل «بازار سوخت ویژه».
در این صورت، سوپر بنزین وارداتی به عنوان محصول «غیر یارانه ای» در کنار بنزین معمولی قرار می گیرد. مشابه مدل های موجود در برخی کشورها برای سوخت های درجه یک.
سوالات متداول در مورد قیمت بنزین
1) قیمت بنزین سهمیه ای 1500 تومانی تغییر کرده است؟
براساس اظهارات وزیر نفت، سهمیه بندی بنزین معمولی تغییر نکرده و بنزین فوق وارداتی خارج از سهمیه عرضه می شود.
2) فرمول قیمت بنزین سوپر وارداتی چیست؟
قیمت بنزین ویژه بر اساس قیمت نهایی شامل هزینه خرید، حمل، توزیع و حاشیه سود شرکت تامین کننده تعیین می شود.
3) بنزین سوپر وارداتی از کجا تهیه می شود؟
در حال حاضر عرضه در تهران با خودروهای سوخت رسان سیار در نقاط خاصی آغاز شده است.
4) چگونه خودروهای سیار سوپر بنزینی را بشناسیم؟
بر اساس اطلاعیه ها، خودروهای سیار با رنگ بدنه سبز و برچسب E+95 قابل شناسایی هستند.
5) آیا بنزین سوپروارداتی روی سهمیه کارت سوخت تاثیر دارد؟
خیر؛ عرضه بنزین فوق وارداتی خارج از نظام سهمیه بندی است و سهمیه بنزین معمولی تغییری نکرده است.
به نظر شما عرضه بنزین فوق وارداتی به قیمت تمام شده باعث آرامش بازار سوخت و افزایش انتخاب می شود یا باعث ایجاد شکاف قیمتی و حساسیت عمومی می شود؟ نظر خود را در قسمت نظرات برای راستا نیوز بنویسید. همچنین، اگر تجربه استفاده از بنزین فوق العاده در خودروهای توربو/وارداتی دارید، لطفاً به من اطلاع دهید که آیا واقعاً تفاوت قابل توجهی در مصرف سوخت و عملکرد ایجاد می کند.
منابع خبری