در کشور ما سال ها بحث حق پخش به یک مطالبه جدی تبدیل شد اما اجرای کامل آن همواره با موانعی مواجه بود. در نتیجه درصد کمی از درآمد حاصل از پخش مسابقات به بدنه اصلی ورزش تزریق شده که تاثیر چندانی در بهبود وضعیت مالی باشگاه ها نداشته است. اما امسال با مصوبه شورای اسلامی برای رفع انحصار صداوسیما انتظار می رفت این موضوع با جدیت بیشتری اجرایی شود اما نایب رئیس مجلس در اظهاراتی اعلام کرد که خبری از انحصار شکنی در بحث حق پخش نیست و صداوسیما همچنان متولی پخش مسابقات لیگ برتر است. پیش از این کارشناسان بر این باور بودند که اجرای کامل این قانون می تواند تحولی اساسی در تامین مالی ورزش ایران ایجاد کند و آن را از وابستگی به بودجه های دولتی یا حمایت های محدود خارج کند، اما مشخص شد که باز هم قرار است روی همان پاشنه بچرخد. به همین منظور گفت وگویی را با صادق درودگر یکی از با سابقه ترین مدیران ورزش کشورمان که سابقه مدیریت در سطوح بالای فوتبال را دارد ترتیب دادیم که ماحصل آن را در ادامه می خوانید.
موضوع حق پخش دوباره سر و صدا به پا کرده است. آیا این بار تمام می شود؟
هفته پیش دو صفحه با خبرگزاری ها در این مورد صحبت کردم، به نظرم اصلاً شدنی نیست!
در مجلس تصویب نشد؟
جوری تایید میشه که اجرا نمیشه!
میشه واضح تر توضیح بدی
وقتی وزارت ورزش، وزارت ارشاد و سازمان مدیریت و توسعه و برنامه و بودجه در این مورد تصمیم می گیرند استقلال فدراسیون ها را زیر سوال می برند. وزارت ورزش بر عملکرد فدراسیون ها نظارت دارد، وکیل فدراسیون ها نیست. هر فدراسیون یکی یکی شرایط متفاوتی دارد. حق پخش در عرصه فوتبال و حق پخش در سایر رشته های ورزشی کاملا متفاوت است. فیفا که بر فعالیت همه فدراسیون‌های فوتبال جهان نظارت دارد و AFC که کنفدراسیون فوتبال آسیا است ارزیابی کردند و به 450 میلیون دلار رسیدند. خب حالا چی رو میخوان تایید کنن؟ من خودم در جلسات حقوق پخشی که در دیوان عالی محاسبات برگزار شد نماینده فدراسیون بودم و جالب اینکه خود نماینده دیوان محاسبات زمانی رئیس صدا و سیما بود و از صدا و سیما دفاع می کرد! وقتی دستگاه های دولتی، وزارت ورزش، وزارت ارشاد و سازمان برنامه و بودجه بخواهند روش ها و قیمت ها را ارزیابی و ارائه کنند، سرنوشت فوتبال چه می شود؟ در دوره های گذشته برای همه فدراسیون ها 7 میلیارد پول می دادند یعنی 52 فدراسیون که برای هر فدراسیون 150 میلیون می شود که یک ماه هم نیست.
قرار است امسال 500 میلیارد بدهند؟
حق پخش فوتبال با حق پخش ورزش کاملا متفاوت است. مثلا شما یک ماشین بنز دارید که قیمت جهانی دارد و یک پراید هم دارید که قیمت جهانی دارد. نمی شود گفت من پراید را دو میلیون می خرم اما صد میلیون به مردم می فروشم. این برای هیچکس قابل قبول نیست. این یک نگاه حکومتی به موضوع است که می توان آن را غرور تلقی کرد! پراید که تولید دولت است در حوزه حق پخش ارائه می شود، این نگاه پراید است!
اعضای کمیته تربیت بدنی مثل آقای راستینه در گرفتن حق پخش بسیار پیگیر هستند.
آقای راستینه خیلی آدم خوبی است و بقیه نمایندگان هم همینطور اما اولاً از این موضوع اطلاعی ندارند و ثانیاً باور ندارند. این کار یک کار علمی و علمی است که باید با مطالعه و تحقیق انجام شود. آیا نمی توان برای کل ورزش به همین شکل عمل کرد؟ الان سیستم جامع ورزش که سالها روی آن کار شد اصلا به درد ورزش نمی خورد؟ سیستم جامع باشگاه داری که الان تصویب کرده اند آیا نتیجه آن سیستم باشگاه داری را تغییر می دهد؟ نه! متن آن را کامل خواندم و حتی در جلساتش در جاهای مختلف شرکت کردم، اما ورزش دردی را دوا نمی کند، اما یکی دو بند دارد که خوب است، اما جامع و مانع نیست. اما آنچه قبلا تهیه شده بود نه سامانه جامع ورزش کشور بود و نه سامانه جامع باشگاهی و در واقع برای تنزیل موضوع است و هیچ اتفاقی نمی افتد، هدف اصلی طرح به کارگیری 40 هزار فارغ التحصیل بیکار تربیت بدنی است. مدیریت باشگاه اصلا اجباری نیست، هنوز متوجه این موضوع نشده اند.
بر اساس یک اصل در قانون اساسی، حق پخش در انحصار صدا و سیما است. آیا برخی از پلتفرم هایی که مسابقات را پوشش می دهند به این اصل پایبند بوده اند تا بتوانیم این انتظار را از صدا و سیما داشته باشیم؟
چون صدا و سیما متولی آن است و خود را صاحب برگزاری مسابقات می داند، همین مشکل پیش آمده است; اصلا حق فوتبال و ورزش را به رسمیت نمی شناسند. صدا و سیما، یک پرونده حقوقی که در دادگاه کارکنان دولت برای حق پخش مجازی تشکیل شد و من خودم آن را پیگیری کردم. در دادگاه شعبه 1058 اول یک کارشناس بعد سه کارشناس و بعد پنج کارشناس همه گفتند این حق برای فوتبال است. پس فوتبال چیست، چرا صدا و سیما باید بفروشد؟ چه شد قاضی به من گفت من این رای نمی دهم، شما بروید به آقای دکتر سجادی بگویید با آقای علی عسگری دوستانه موضوع را حل کنند.
پس آیا معتقدید گرفتن حق پخش اجرایی نمی شود؟
اجرا می شود اما خانه صد میلیاردی را با دو میلیارد معامله می کنند. بعد می گویند خدا به اموالت برکت دهد!
مرحله بعدی که نظارت بر بودجه است چه می شود؟
وقتی وزارت ورزش مسئولیت توزیع حق پخش را برعهده دارد نمی توانند مثل همه فدراسیون ها برای فوتبال تصمیم بگیرند. و تجربه ثابت کرده است که سلیقه وزیر عامل غالب در تصمیم گیری هاست و با این سلیقه است که دیدگاه هر وزیری متفاوت خواهد بود. فدراسیون ها باید یک به یک درباره حق پخش مذاکره کنند. حق پخش زنده با فوتسال، والیبال و فوتبال متفاوت است. کاملا متفاوت است!
به هر حال راه برای برخی فدراسیون ها هموار است که با رایزنی خارج از وزارت ورزش درآمدی به صندوق فدراسیون تحت مجموعه خود بیاورند؟
اگر حق پخش را بدهند آقای علیرضا دبیر بیشترین سهم را می گیرد. چون او در کارش بسیار پیگیر و بسیار جدی است، فشار زیادی وارد می کند و ارتباطات زیادی دارد. زمان می برد و هیچ چیز خاصی در فوتبال وجود ندارد!
راه حل فوتبال برای رسیدن به درآمد حق پخش چیست؟
راه حل مدرن و علمی این است که حق تولید محصول فوتبال را به خودش بدهد و با دولت تداخل نداشته باشد.
آیا دولت در این موضوع دخالت دارد؟
دولت تنها نیست، حاکمیت است. بحث صدا و سیما بحث حاکمیت است. ارزیابی من این است که نمی توان در این زمینه از دولت درخواست کرد، در مورد حق پخش و تلویزیون خصوصی باید در سطح بالاتری تصمیم گیری شود.
وقتی باشگاه ها پول زیادی خرج می کنند و درآمدی ندارند، آینده را چگونه پیش بینی می کنید؟
به نظر من این به ما مربوط نیست. هر جا تخلفی صورت می گیرد، نهادهای نظارتی باید وارد شوند و هر جا تخلفی از آیین نامه و اساسنامه فدراسیون صورت می گیرد، فدراسیون باید ورود کند. اگر بخواهیم محدودیت ایجاد کنیم اصلا امکان پذیر نیست.
آیا در فدراسیون فوتبال پیگیر هستند تا از همان درصدی که قرار است به سمت ورزش برود سوء استفاده نشود؟
آقای تاج قطعا پیگیر است. شنیده ام یک سری پیگیری ها در حال انجام است، اما جامعه فوتبال و باشگاه ها هم باید حمایت جدی کنند، وقتی یک اتحادیه فوتبال واقعی تشکیل شد، می توان امیدوار بود.