بازار سکه و طلا در ایران همواره آینه ای از اقتصاد کشور و انتظارات تورمی از مردم بوده است. در حالی که بانک مرکزی در تلاش است تا التهاب بازار را با سیاست هایی مانند پیش فروش سکه مدیریت کند ، تحولات بین المللی مانند امکان فعال سازی “مکانیسم ماشه” بر بازار تأثیر گذاشته است. این گزارش ابعاد این موضوع را کشف می کند ، تجربیات گذشته را بررسی می کند و سناریوها را به پیش می برد.
سکه قبل از فروش ؛ مسکن متقاطع یا بی اعتمادی؟
بانک مرکزی اخیراً سیاست پیش فروش سکه را مطرح کرده است. به گفته Restopans ، این ابزار می تواند با افزایش عرضه و صلح ذهنی در بازار ، تقاضا را کنترل کند. اما منتقدین مانند نماینده مجلس علی زنگان تأکید می کنند که این حرکت نه تنها تأثیر واقعی بر قیمت ها دارد بلکه اعتماد عمومی را نیز تضعیف می کند و جامعه را مشروط تر می کند. اکنون مشکل این است که قیمت ، طلا و سکه با مکانیسم ماشه چه خواهد بود؟
تجزیه و تحلیل این دیدگاه نشان می دهد:
-
دلار تعیین کننده اصلی است: نرخ سکه بیشتر از حجم عرضه مشمول نرخ ارز است.
-
محدودیت تأمینپاسخ: پیش فروش محدود است و عطش تقاضا را برآورده نمی کند.
-
اثر روانی معکوس: اعلام چنین سیاست ها سیگنال “بحران” را به سیگنال می دهد ، نه صلح.
مکانیسم ماشه ؛ چگونه قیمت سکه بیشتر می شود؟
“مکانیسم ماشه” مکانیسمی در توافق نامه است که در صورت بحث و گفتگو ، اجازه می دهد تا تحریم های سازمان ملل به طور خودکار علیه ایران برگردانده شود. حتی احتمال فعال شدن آن تأثیر مستقیم و غیرمستقیم در بازار طلا و سکه دارد:
-
انتظارات روانیپاسخ: سرمایه گذاران و مردم برای حفظ ارزش دارایی های خود از قبل خریداری می کنند.
-
فشار بر منابع ارز: بازگشت تحریم ها دسترسی ایران به ارز را محدود می کند.
-
رابطه زنجیره ایپاسخ: افزایش دلار منجر به افزایش سریع قیمت سکه ها می شود ، حتی اگر عرضه جسمی افزایش یابد.
به عبارت دیگر ، مکانیسم ماشه صرفاً یک ابزار حقوقی بین المللی نیست. در عوض ، این به یک محرک برای افزایش انتظارات و گمانه زنی های داخلی تبدیل می شود.
تهویه جامعه ؛ از حدس و گمان تا بی ثباتی اقتصادی
یکی از نکات مهم اظهارات زنگان “شرط بندی جامعه” است. این اصطلاح به وضعیتی اشاره دارد که افراد واکنش های اقتصادی خود را نه بر اساس حقایق تنظیم می کنند ، بلکه براساس اخبار و تصمیمات کوتاه مدت تنظیم می کنند.
-
واکنش عاطفی به اخبارشایعه مذاکره یا تحریم می تواند طی چند ساعت بازار را تبدیل کند.
-
رشد فرهنگ حدس و گمانپاسخ: به جای سرمایه گذاری تولیدی ، مردم به سمت فروش طلا و ارز روی می آورند.
-
کاهش اعتماد به سیاست گذارپاسخ: هر بار که این سیاست اعلام و ناکارآمد باشد ، سطح بی اعتمادی افزایش می یابد.
این چرخه باعث می شود بازار شکننده تر و در واقع سیاست های پولی و مالی ناکارآمدتر شود.
دروس تاریخی ؛ چرا سیاست های گذشته شکست خوردند؟
ایران بارها و بارها در سالهای اخیر در حال فروش سکه ها بوده است:
-
۱۳۹۰پاسخ: اجرای گسترده این خط مشی نتوانست از پرش قیمت جلوگیری کند و در نهایت نقدینگی به بازار ارز جریان یافت.
-
۱۳۹۷: یک طرح پیش فروش بزرگ باعث شد تا خریداران اولیه سود زیادی را از قیمت خرید و بازار آزاد کسب کنند. این نمونه ای از اجاره اقتصادی بود.
این تجربیات نشان می دهد که پیش فروش سکه منجر به کاهش اجاره و افزایش بی اعتمادی می شود تا اینکه یک ابزار کنترل قیمت باشد.
سناریوهای آینده ؛ اگر ماشه ترسیم شود چه می شود؟
با توجه به وضعیت فعلی ، چندین سناریوی ممکن را می توان ترسیم کرد:
-
فعال سازی مکانیسم ماشهپاسخ: پرش نرخ ارز و در نتیجه افزایش چشمگیر قیمت سکه ها و طلا.
-
مدیریت نسبی بازار ارزپاسخ: اگر بانک مرکزی موفق به تثبیت نرخ ارز شود ، می توان التهاب نسبی بازار طلا را کنترل کرد.
-
مداخلات کوتاه مدتپاسخ: پیش فروش و تأمین اضطراری سکه می تواند اثر کوتاه مدت داشته باشد ، اما در دراز مدت ، شدت بی ثباتی را افزایش می دهد.
-
یک سناریوی خوش بینانه: کاهش تنش های سیاسی و افزایش دسترسی به منابع ارز ، که می تواند منجر به پایین آمدن قیمت شود. با این حال ، احتمال کم است.
راه حل ها ؛ انتقال از سیاست های واکنشی به استراتژی های پایدار
کارشناسان چند استراتژی اساسی برای خارج شدن از این چرخه تکراری ارائه می دهند:
-
روی ثبات ارز تمرکز کنید: کنترل نرخ ارز مهمترین عامل در مدیریت بازار سکه است.
-
شفافیت سیاسی: از تصمیمات ناگهانی و اطلاعات ناقص خودداری کنید.
-
ابزارهای مالی جدیدپاسخ: به جای عرضه فیزیکی سکه ها ، صدور اوراق بهادار مبتنی بر طلا یا صندوق های کالا می تواند بازار را تنظیم کند.
-
اعتماد اجتماعی: با اجرای وعده های واقعی و قابل اندازه گیری ، اعتماد مردم را به سیاست گذار بازیابی کنید.
سوالات متداول (متداول)
1. آیا سکه قبل از فروش واقعاً بی فایده است؟
این می تواند در کوتاه مدت التهاب بازار را کاهش دهد ، اما در دراز مدت منجر به وضعیت جامعه و بی اعتمادی می شود.
2. چه زمانی مکانیسم ماشه تأثیر خود را در بازار نشان می دهد؟
حتی قبل از فعال شدن فعال شدن رسمی ، احتمالاً تقاضا برای سکه ها و طلا را افزایش می دهد.
1. آیا مطمئن است که خرید سکه در وضعیت فعلی سرمایه گذاری؟
از نظر حفظ ارزش دارایی ، شاید بله ، اما نوسانات شدید و خطر سیاست های ناگهانی می تواند به سرمایه گذاران خرد آسیب برساند.
1. آیا ابزارهای جایگزین وجود دارد؟
بله ، اوراق بهادار مبتنی بر طلا و صندوق های سرمایه گذاری کالایی ابزاری کارآمدتر برای مدیریت هستند.
کوتاه
سیاست پیش فروش سکه نمی تواند ثبات پایدار ایجاد کند زیرا مکانیسم ماشه و فشارهای بین المللی در حال سایه زدن بازار ارز است. تجربیات تاریخی نشان داده است که این ابزار ، به جای یک کنترل کننده ، بی اعتمادی ، اجاره و تهویه جامعه را تقویت می کند. تنها با حرکت به سمت سیاستهای پایدار ، شفاف و طولانی مدت می تواند چرخه بی ثباتی را بشکند و اعتماد به نفس عمومی را بازسازی کند.