شب یلدا که به عنوان طولانی ترین شب سال شناخته می شود، از دیرباز در فرهنگ ایرانیان به جمع های خانوادگی معروف بوده است. سوال خیلی ها این است که امسال شب یلدا چند شنبه است؟
شب یلدا هر ساله در آخرین شب پاییز برگزار می شود و فرصتی برای دور هم جمع شدن و جشن گرفتن در کنار خانواده و دوستان است. تاریخ شب یلدا 1403 جمعه یا شنبه شب و 30 آذر خواهد بود.
یلدا چیست؟
یلدا که به شب چله نیز معروف است یکی از قدیمی ترین جشن های ایرانی است که در آخرین شب پاییز، شب سی ام آذر برگزار می شود. این شب به بلندترین شب سال معروف است و پس از آن به تدریج روزها بلندتر و شب ها کوتاهتر می شود. یلدا نماد پیروزی نور و خورشید بر تاریکی است و به همین دلیل مردم این شب را با شادی، جشن و جمع های خانوادگی جشن می گیرند.
در باور ایرانیان دیو تاریک در طولانی ترین شب سال قدرت نشان می دهد. برای غلبه بر تاریکی و ارواح شیطانی، مردم دور هم جمع می شدند و جشن می گرفتند و می رقصیدند.
ایرانیان باستان تاریکی را دشمن و بد می‌دانستند و در چنین شب طولانی در کوی و برزن از روشنایی بیشتر استفاده می‌کردند.
فلسفه اجتماعات خانوادگی و گفتگو و خنده و شادی این است که تاریکی شب پیروز نشود.
سحرگاه شب چله با نور و درخشندگی خورشید نوید نور تابناک الهی را می دهد. روزها طولانی تر و شب ها کوتاه تر می شوند.
به همین دلیل آخرین روز پاییز و آغاز زمستان را تولد خورشید و مهر می نامند. در دین زرتشتی دهمین ماه سال به معنای خالق خورشید است و این ماه به تولد خورشید معروف است.
تاریخچه شب یلدا
جشن یلدا ریشه عمیقی در تاریخ کهن دارد و یکی از آیین های کهن ایرانیان است. این جشن در زمان امپراتوری ایران و حتی قبل از آن وجود داشته و در فرهنگ های مختلف ایرانی به عنوان نمادی از پایان تاریکی و آغاز روشنایی مطرح بوده است. در این شب مردم به صورت نمادین تولد خورشید را به یاد نیاکان خود و خدای خورشید جشن می گیرند.
هدیه شبات
هدیه دادن در شب یلدا به ویژه در ایران یک سنت رایج است. هدایای معمول شامل شیرینی سنتی، آجیل، لباس گرم، کتاب و گل برای این شب است. گل هایی مانند رز و انار به عنوان نماد شادی و عشق در این شب شناخته می شوند.
شب یلدا در کدام کشورها برگزار می شود؟
جشن یلدا علاوه بر ایران در کشورهای همسایه مانند افغانستان، تاجیکستان، آذربایجان و برخی مناطق ترکمنستان و ارمنستان نیز برگزار می شود. هر کشوری در این شب آداب و رسوم خاص خود را دارد و مشترکاً به اهمیت این شب به عنوان جشن تولد خورشید اشاره می کنند.
میوه و گل آرایی در یلدا
در شب یلدا انار و هندوانه از میوه های اصلی هستند که هر کدام نماد خاصی دارند. انار مظهر باروری و برکت و هندوانه مظهر خنکی و سرما است. همچنین گل آرایی جزئی از جشن یلدا محسوب می شود و از گل هایی مانند نرگس، انار و گل رز برای تزیین سفره یلدا استفاده می شود.
نمای کلی یلدا
یلدا فرصتی است برای تحکیم روابط خانوادگی، برگزاری مجالس صمیمی و جشن گرفتن با غذاهای لذیذ، شعرخوانی، فال و گفتگو. این شب نه تنها جنبه فرهنگی و سنتی دارد، بلکه پیوند و اتحاد بین نسل ها را تقویت می کند.
مشاعره شب یلدا
یکی از بازی های محبوب شب یلدا، مشیره است که در کنار حافظ خوانی، حال و هوای سنتی جذابی به اوقات شما می بخشد. در این بازی که می توانید در حین خوردن هندوانه و انار بازی کنید، هر نفر باید یک بیت شعر جدید با حرف آخر بیتی که نفر قبلی خوانده است بگوید. این بازی نه تنها سرگرم کننده است، بلکه فرصتی برای نمایش فرهنگ ادبی و لذت بردن از شعر فراهم می کند.