ناصر سراج روز چهارشنبه در مراسم معارفه و تحلیف اعضای جدید هیئت منصفه دادگاه جرایم سیاسی و مطبوعاتی استان تهران افزود: در حال حاضر 14 نفر از اعضای سابق هیئت منصفه ابقا شده اند و 7 نفر جدید به این گروه ملحق شده اند که تعدادی از این 7 نفر قبلا اعضای هیئت مدیره بوده و پس از مدتی به خدمت بازگشته اند.
وی با اشاره به نحوه انتخاب اعضای هیئت داوران، افزود: حد نصاب 40 جلسه را در نظر گرفتیم. هر کسی که در سال گذشته و سال قبل حداقل در 40 جلسه شرکت کرده باشد، حفظ خواهد شد. بر این اساس 14 عضو سابق در بیش از 40 جلسه حضور یافتند و ابقا شدند و 7 عضو جدید به گروه اضافه شدند.
سراج با تاکید بر اینکه محاکمات هیئت منصفه فقط در ساختمان دادگاه کیفری یک برگزار می شود، گفت: با توجه به اینکه دادگاه کیفری یک در این مکان برگزار می شود، امکان برگزاری شعبه در محل دیگری وجود ندارد، موظف به برگزاری دادگاه های مطبوعاتی و سیاسی در مجموعه دادگاه کیفری یک هستیم.
معاون قوه قضائیه با قدردانی ویژه از اعضای فعال هیئت منصفه گفت: از اعضایی که بیشترین حضور را داشتند تشکر می کنم. اشعری در تمامی جلسات، غروی در 134 جلسه و سربخش در 120 جلسه حضور داشتند. امیدوارم بقیه اعضا هم همینطور باشند.
وی خواستار حضور بیشتر اعضای هیأت منصفه در جلسات دادگاه شد و افزود: اگرچه دادگاه با حضور حداقل 7 نفر رسمیت پیدا می کند، اما توصیه می کنیم حداقل 14 نفر حضور داشته باشند تا قضات دادگاه بتوانند نظر دقیق و صادقانه بدهند.
سراج در خصوص انتخاب اعضای هیئت منصفه گفت: طبق ماده 36 قانون مطبوعات، اعضا را از اقشار مختلف انتخاب کرده ایم نه از احزاب و جریان های سیاسی و نمی توانیم از هر صنف بیش از دو نفر را انتخاب کنیم. انتخاب هیئت منصفه بر این اساس بود.
معاون قوه قضائیه با اشاره به نقش هیئت منصفه در رسیدگی افزود: اعضای هیئت منصفه اذعان دارند که قضات ما همواره به نظر هیئت منصفه احترام می گذارند و تاکنون در این مدت حتی یک مورد هم علیه نظر هیئت منصفه مطرح نشده است.
هیئت منصفه به عنوان نماینده وجدان جامع عمومی نظارت مستقیم بر روند رسیدگی دارد
رئیس کل دادگستری استان تهران در مراسم معارفه و تحلیف اعضای هیأت منصفه مطبوعات استان تهران ضمن ادای احترام به روح شهدای انقلاب اسلامی، شهدای جنگ تحمیلی، فرماندهان و دانشمندان هسته ای کشور و همچنین مردم بی گناه گفت: جلسه امروز به عنوان اولین جلسه مهم هیئت قضائی استان تهران با حضور هیأت مطبوعاتی استان تهران برگزار می شود. هیئت منصفه در قانون اساسی و قوانین مختلف کاملاً روشن است.
علی القاصی مهر با اشاره به پیشینه هیئت منصفه در نظام حقوقی ایران افزود: هیئت منصفه نهادی قضایی است که سابقه آن به دوران مشروطیت و اصلاحیه قانون اساسی مصوب 1287 هجری شمسی برمی گردد. پس از آن بیش از 10 قانون و آیین نامه در این زمینه تصویب شده است. بر اساس اصل 168 قانون اساسی رسیدگی به جرایم مطبوعاتی و سیاسی باید علنی و با حضور هیئت منصفه باشد.
وی ادامه داد: در قانون ترکیب اعضای هیئت منصفه مشخص شده است. 21 نفر در تهران و 14 نفر از اقشار مختلف در استان ها برای مدت دو سال انتخاب می شوند. این افراد باید از میان افراد مورد اعتماد جامعه با ویژگی هایی چون صداقت، امانت داری، حسن شهرت و مقبولیت عمومی انتخاب شوند. قانونگذار تصریح کرده است که اعضا باید از گروه های مختلف اجتماعی مانند روحانیون، دانشگاهیان، حقوقدانان، پزشکان، کارگران و متخصصان انتخاب شوند.
رئیس کل دادگستری استان تهران خاطرنشان کرد: هیئت منصفه نماینده وجدان عمومی جامعه بوده و مستقیماً بر روند رسیدگی نظارت دارد. در صورت عدم حضور این هیئت در دادگاه مطبوعات، رسیدگی فاقد تشریفات و مشروعیت است. اعضای هیأت منصفه در پایان جلسه باید بحث و بررسی کنند و اعلام کنند که آیا متهم از نظر وجدان عمومی مجرم است یا خیر و در صورت مجرم بودن وی مستحق تخفیف است یا خیر.
وی با تاکید بر جایگاه ویژه رسانه در جامعه گفت: رسانه ها نقش اساسی در تنویر افکار عمومی، تنظیم قدرت اجتماعی و تبیین حقایق جامعه دارند. بنابراین حضور هیئت منصفه به عنوان نماینده افکار عمومی در کنار دادگاه مطبوعات ضامن حفظ عدالت و حفظ اعتماد عمومی است.
القاصی افزود: رسانه ها جامعه را از ظلم، رفتار غیرقانونی و سوء استفاده از قدرت آگاه می کنند. اما در عین حال مواظب باشند در میدان دشمن بازی نکنند و ابزار حمله به دین و نظام اسلامی نباشند. مقام معظم رهبری بارها تاکید کرده اند که نباید اجازه داد امنیت روانی جامعه هدف قرار گیرد.
وی در ادامه گفت: دادگاه مطبوعات و هیئت منصفه وظیفه دارند با کسانی که آگاهانه و عامدانه در جهت اهداف دشمن بدون اغماض عمل می کنند برخورد کنند و اگر فردی از روی سهل انگاری یا ناآگاهی مرتکب خطایی شد باید در جریان قرار گیرد و از آن غفلت برگردد.
رئیس کل دادگستری استان تهران تصریح کرد: رسیدگی باید معتدل و عادلانه باشد. پس از بررسی، هیئت منصفه نظر کارشناسی خود را مبنی بر مجرم بودن یا نبودن متهم و شایستگی تخفیف ارائه می کند. در تعیین مجازات باید تناسب رعایت شود و بدون توجه به گرایشات سیاسی و جناحی رسیدگی شود. آنچه مهم است ماهیت عمل شخص است، نه وابستگی سیاسی یا تجاری او.
القاصی مهر تاکید کرد: آرای صادره از سوی دادگاه های مطبوعاتی بازتاب گسترده ای در افکار عمومی دارد، بنابراین باید دقت شود که رای دادگاه با وجدان عمومی جامعه مغایرت نداشته باشد و هم عدالت قضایی و هم شأن رسانه حفظ شود.
هیئت منصفه مطبوعات نماد مشارکت مردم در نظام قضایی کشور است
در این مراسم معاون قضایی و رئیس دادگاه های کیفری یک استان تهران اظهار داشت: امروز در راستای اجرای ماده 36 قانون مطبوعات توانستیم در خدمت مخاطبان باشیم. این مراسم نشان از پویایی و تداوم مشارکت مردم در روند دادرسی و تحقق عدالت در عرصه رسانه و مطبوعات است.
غلامرضا جواهری افزود: هیئت منصفه مطبوعات در واقع نماد مشارکت مردمی در نظام قضایی کشور است که با حضور افراد مورد اعتماد جامعه نقش موثری در تحقق عدالت و ایجاد همدلی و همراهی با دستگاه قضایی دارد. حضور این افراد در کنار قاضی نمادی از تلفیق خرد قضایی و وجدان جمعی است.
جواهری با اشاره به فعالیت دادگاه های کیفری استان تهران از 18 آبان 1402 تا 9 مهر 1404 گفت: در دادگاه های کیفری یک استان تهران، سه شعبه شامل شعب اول، سوم و نهم به پرونده های کیفری رسیدگی می کردند. در حال حاضر تمرکز اصلی بر روی شعبه اول است. در دو سال گذشته در دوره تصدی اعضای سابق هیأت منصفه، پنج پرونده مربوط به جرایم سیاسی مورد رسیدگی قرار گرفت که از این تعداد دو پرونده منجر به برائت، یک پرونده منجر به جریمه نقدی، یک پرونده منجر به رد صلاحیت و یک پرونده منجر به صدور قرار تعلیق شد.
وی ادامه داد: همچنین از تعداد پرونده های مطبوعاتی که رسیدگی شده، 61 فقره منجر به برائت، 9 فقره تعلیق، 10 فقره محکومیت، 35 فقره جریمه نقدی متهم و 16 پرونده نیز به دلایلی از جمله رفع ایرادات متهم و یا عدم وجود متهم به دادسرا ارجاع شده است.
معاون رئیس کل دادگستری استان تهران تصریح کرد: از این سمت بر خود لازم می دانم از زحمات صادقانه و ارزشمند اعضای هیئت منصفه دوره قبل صمیمانه قدردانی کنم. تلاش آنان در همراهی با دستگاه قضایی و اهتمام آنان در رسیدگی به پرونده ها مصداق بارز احساس مسئولیت و پایبندی آنان به قانون بود.
وی در ادامه افزود: به اعضای جدید هیئت داوران نیز خوش آمد می گویم. بدون شک وظیفه خطیری بر دوش آنهاست. وظیفه ای که مستلزم پایبندی به دو اصل اساسی یعنی حفظ آزادی بیان و تضمین سلامت جامعه است. این دو اصل با هم تعادل لازم را در نظام قضایی ایجاد می کنند.
جواهری خاطرنشان کرد: انتظار می رود اعضای جدید هیئت منصفه با تکیه بر تجربه، تعهد و آگاهی از جایگاه حساس رسانه در جامعه امروزی در راستای اجرای دقیق عدالت گام بردارند. دادگاه کیفری یک استان تهران به ویژه دادگاه مطبوعات خود را همکار و یاور اعضای هیئت منصفه می داند. دیدگاه ما در دادگاه کیفری 1 یک دیدگاه تعاونی است. دیدگاهی که در آن قاضی و اعضای هیئت منصفه برای حفظ حقوق مردم و تقویت اعتماد عمومی به سیستم قضایی با یکدیگر همکاری می کنند.
صنعت رسانه آزاد شد
در ادامه این مراسم معاون نظارت بر مطبوعات با تشکر از اعضای هیات داوران دوره گذشته گفت: امیدواریم در این دوره نیز نقش موثری در بهبود امور رسانه ای داشته باشیم. حبس زدایی از صنعت رسانه و این اقدام زمینه ساز تعامل با رسانه ها شده است. برخورد با رسانه تنها در موارد نادری انجام می شود که امنیت روانی جامعه به خطر بیفتد.
نوروزپور با تاکید بر اهمیت امنیت روانی جامعه خاطرنشان کرد: کاهش سطح امنیت روانی در کشور منجر به افزایش تنش، پرخاشگری، آسیب های اجتماعی و تهدید امنیت ملی می شود. رسانه ها نقش مهمی در مدیریت امنیت روانی دارند. آنها می توانند با شفاف سازی و شفاف سازی مشکلات از اغراق و ایجاد تنش جلوگیری کنند.
وی افزود: امروز بیش از هر زمان دیگری به روزنامه نگاری تبیینی نیاز داریم نه روزنامه نگاری واکنشی یا انتقادی. رسانه ها به جای تخریب مسائل باید تحلیل و تبیین کنند.
نوروزپور با اشاره به خطر دوقطبی شدن جامعه گفت: ضعف امنیت روانی فضاهای دوقطبی ایجاد می کند و انسجام جامعه را بر هم می زند. رسانه ها برای کاهش دوقطبی و جلوگیری از تشدید آن باید هوشیار باشند. هر چه دوقطبی تر باشد، امنیت روانی کمتر و درگیری ها و پرخاشگری ها بیشتر می شود.
وی افزود: همکاری و تعامل مثبت قوه قضائیه و اعضای هیئت منصفه در این مسیر بسیار ارزشمند است و امیدواریم بتوانیم جامعه را در این مسیر پیش ببریم.
در پایان این جلسه احکام اعضای هیئت منصفه مطبوعات به آنها اهدا شد.
21 نفر از اعضای هیئت منصفه جرایم سیاسی و مطبوعاتی استان تهران در این دوره دو ساله شامل محمدحسن رحیمیان، علی اکبر اشعری، حسن حمیدزاده، علیرضا سربخش، محمود خسروی وفا، حسن خجسته باقرزاده، یوسف غروی قوچانی، محمدعلی عمّارضان، سید علی اکبر اشعری، محمود خسروی وفا، می باشند. نصراللهی، فرشاد مهدی پور، عزت الله ضرغامی، احمد مومنی راد، علیرضا مختارپور، باقر انصاری، علیرضا محجوب، عبدالحسین روح الامینی، مرتضی آخوندی، شکری، مهدخت بروجردی، زهره الهیان.
مراسم معارفه و تحلیف اعضای جدید هیئت منصفه دادگاه های جرائم سیاسی و مطبوعاتی استان تهران امروز (چهارشنبه 16 آبان 1404) با حضور علی القاصی رئیس کل دادگستری استان تهران، ناصر سراج معاون امور بین الملل قوه قضائیه و رئیس دادگستری و دادستان عمومی و انقلاب تهران برگزار شد. و غلامرضا جواهری معاون رئیس و رئیس دادگاه های کیفری یک استان تهران در مجتمع قضایی شهید سلیمانی. تبدیل شد