فرهاد توحیدی مشاور فرهنگی خانه سینما گفت: درست است که مهم ترین رسالت خانه سینما فعالیت صنفی است اما به دلیل ماهیت کار اصناف و اعضا نمی توانیم خانه سینما را از حوزه فرهنگ جدا کنیم. در اساسنامه خانه سینما، بر اساس ماده 3، کمک به فعالیت های فرهنگی، پژوهشی و آموزشی برای ارتقای سطح دانش معنوی و حرفه ای اعضا از جمله اهداف خانه سینما ذکر شده است. خانه سینما، هیئت مدیره و مدیرعامل نیز سایر فعالیت های فرهنگی را به صورت مستمر در طول سال تعریف می کنند.
جشن خانه سینما
توحیدی با بیان اینکه یکی از مهم ترین فعالیت های خانه سینما برگزاری جشنواره بزرگ سینمای ایران است، خاطرنشان کرد: متاسفانه چند سالی است که این جشنواره به دلایل مختلف برگزار نمی شود و امیدواریم پس از 5 دوره وقفه (با داوری) در سال آینده برگزار شود.
مشاور فرهنگی خانه با بیان اینکه قرار است انتخاب کتاب سال سینمایی که چند دوره متوقف شده است دوباره احیا شود، ادامه داد: در حال حاضر در حال تدوین برنامه بلندمدت فرهنگی هستیم و به موازات آن برنامه های کوتاه مدتی داریم که به زودی شروع می کنیم.
وی با اشاره به برنامه های کوتاه مدت خانه سینما گفت: برنامه کوتاه مدت مهم خانه سینما، برگزاری نهمین دوره جایزه کتاب سال سینماست که چند سالی است به تعویق افتاده است. این جایزه در هر دوره در دو رشته نویسندگی و ترجمه اهدا شد و علاوه بر آن ناشر برگزیده و فرهنگی برگزیده نیز در این مراسم معرفی شدند. فراخوان نهمین جایزه کتاب سال سینمایی به زودی منتشر می شود و مراسم پایانی در اردیبهشت 1405 برگزار می شود و در نهمین دوره کتاب های منتشر شده از ابتدای سال 1400 تا پایان سال 1403 داوری می شود.
رایزن فرهنگی خانه سینما با بیان اینکه آیین نامه مشخصی برای این انتخاب کتاب سال نوشته می شود، گفت: فراخوان این رویداد به زودی منتشر خواهد شد. امیدواریم با شروع کار داوران بتوانیم در اردیبهشت ماه 1405 عناوین و جوایز را اعلام کنیم.
یک چارچوب فرهنگی است
توحیدی با بیان اینکه ماهیت کار خانه سینما فرهنگی است، افزود: حتی در آن دسته از اصناف که حرفه آنها صد در صد فنی است، باید تخصص خود را در قالب کار گروهی و با در نظر گرفتن معیارهای زیبایی شناسی ارائه دهند. بستر مشترک تولید فیلم، بستر فرهنگی است. خانه سینما تنها در حوزه تامین بیمه و مسائل معیشتی فعالیت نمی کند و فکر می کنیم این ماموریت اگر کمتر از ماموریت اول نباشد برابر با اولین ماموریت است.
وی با بیان اینکه اعضای صنوف نیاز به بازآموزی مستمر دارند، گفت: قطعاً هرکسی که از مدرسه سینمایی فارغ التحصیل می شود یا سینما را به صورت تجربی یاد می گیرد و فیلم می سازد، نباید فکر کند که کارش تمام شده است، زیرا ما همیشه در حال یادگیری هستیم. خصوصاً فعالیت‌هایی که امروز انجام می‌دادیم در سایه پیشرفت‌های فناوری تغییر کرده است و اگر نتوانیم پیشرفت‌ها را درک کنیم و با آنها ارتباط برقرار کنیم، در تولید محصولات جدید دچار مشکل می‌شویم.
کنفرانس هوش مصنوعی
مشاور فرهنگی خانه سینما خاطرنشان کرد: امروزه در همه جای دنیا و در همه زمینه ها از هوش مصنوعی استفاده می شود; در حوزه های فنی تر سینما و در زمینه نرم افزار، استفاده از هوش مصنوعی در نوشتن فیلمنامه مرسوم شده است. اثر هنری با کمک هوش مصنوعی به عنوان دستیار فیلمنامه نویس نوشته شده است، این یک مسئله اخلاق حرفه ای است. البته در این زمینه بحث اخلاق حرفه ای و نحوه استفاده از هوش مصنوعی و حدود استفاده از آن در کل دنیا مطرح می شود که باید به طور مفصل به آن نیز بپردازیم. به همین منظور در تلاش هستیم تا با کمک کارشناسانی که در این زمینه به دستاوردهای بزرگی دست یافته اند، همایشی با موضوع کاربرد هوش مصنوعی در تولیدات سینمایی برگزار کنیم. از آنها خواسته ایم تجربیات خود را در مورد تأثیر این دانش با اعضای خانه سینما در میان بگذارند.
توحیدی با بیان اینکه اساسا سینما یکی از رشته هایی است که مطالعات میان رشته ای در آن جذابیت دارد، گفت: قرار است با کمک انجمن های مختلف مانند انجمن جامعه شناسی ایران فیلم اکران شود تا فیلم ها از منظر بین رشته ای تحلیل شوند که قطعا با نقد فیلم متفاوت خواهد بود. در کل فکر می کنیم لازم است دیدگاه های خود را گسترش دهیم و با مطالعات بین رشته ای بیشتر آشنا شویم و از کارشناسانی که در این زمینه فعالیت می کنند استفاده کنیم.
اسکریپت؛ بحران اصلی سینمای ایران
این فیلمنامه نویس سینما همچنین بیان کرد: از دیگر نکاتی که در دست بررسی است؛ چالش های فیلمنامه نویسی فیلمنامه به عنوان سندی که سینما از آن آغاز می شود، همواره محل بحث بوده و بسیاری معتقدند فیلمنامه یکی از بحران های سینمای ایران است، بنابراین این ادعا باید مورد بررسی دقیق قرار گیرد.
وی با اشاره به اینکه از دیگر برنامه های خانه سینما راه اندازی کتابفروشی تخصصی سینما است، گفت: همانطور که می دانید متاسفانه در تهران به ندرت کتابفروشی هایی پیدا می کنیم که بتوانند همه عناوین را زیر یک سقف بیاورند. البته چند کتابفروشی بودند که کتاب های سینمایی عرضه می کردند، اما امروز این فعالیت را رها کرده اند و به کارهای فرهنگی دیگری پرداخته اند و متاسفانه امروز سینماگران و دانشجویان سینما با چنان خلأ مواجه شده اند که وقتی برخی کتاب ها تمام می شود، نسخه ای از آنها وجود ندارد. بنابراین اگر بتوانیم یک مرکز تخصصی برای این امر فراهم کنیم که با کتابخانه خانه سینما نیز مرتبط باشد، این فعالیت به نفع سینماگران و دانشجویان سینما خواهد بود.
توحیدی با بیان اینکه سینما در حال تغییر است، گفت: در دو سه سال اخیر شکل تولید فیلم تغییر کرده و علاوه بر تغییرات تکنولوژیک، تغییرات اجتماعی نیز روابط تولید فیلم در ایران را تغییر داده است. در نتیجه سازوکارهای گذشته تولید فیلم در ایران پاسخگوی شرایط جدید نیست و باید قوانین جدیدی برای دوره جدید وضع کرد.
وی ادامه داد: تحولات اجتماعی باعث شده بسیاری از سینماگران بدون پروانه ساخت کار کنند و به همین دلیل تعدادی فیلم زیرزمینی ساخته شده است. در چنین شرایطی وزارت ارشاد و خانه سینما باید به فکر این وضعیت باشند. سوال اینجاست که آیا باز هم می توان مثل قبل فیلم ساخت؟ تصور من این است که در چنین زمانی شاید دولت باید با اشتغال خداحافظی کند و این کار را به تشکل های کارگری بسپارد.
توحیدی با بیان اینکه امروز انجمن صنفی رابطه متعادلی با دولت دارد، گفت: طبیعی است که باید در مورد آینده فیلمسازی در ایران تفاهماتی حاصل شود و این تفاهم ها بر اساس تحولات اجتماعی و فناوری باشد و به گونه ای برنامه ریزی شود که جایگاه سینمای ایران که در طول 40 سال به سختی به دست آمده است، بتواند با فیلمسازان و سینماگران ایرانی این جایگاه را حفظ کند. سینمای ایران که در جشنواره ها، مجامع و به صورت محدود اکران های بین المللی حفظ شده را توسعه می دهد.
سینما صنعت پولساز است
مشاور فرهنگی خانه سینما سینما را صنعت پولساز دانست و گفت: سینما می تواند چهره کشور را به دنیا معرفی کند. در دنیایی که همه با عکس حرف می زنند، نمی توانیم جای سینمای ایران را خالی بگذاریم. باید از ابزاری برای معرفی هر چه بیشتر مردم و فرهنگ کشور به تمام دنیا استفاده کرد و از زبان سینما برای نابودی توهمات علیه ایران استفاده کرد. جهان باید فرهنگ غنی ایران را از طریق سینما بشناسد و این مستلزم بازنگری در ساخت فیلم و یافتن تعاریف جدید برای چیزهایی است که تا دیروز تابو محسوب می شد.
توحیدی در پایان گفت: به طور کلی می توان گفت که رسالت خانه سینما بازتعریف و تسهیل سازوکار تولید و اکران فیلم با توجه به تحولات تکنولوژیکی و اجتماعی است.