برنامه وزارتین صمت و نفت برای واردات خودروهای گازسوز| ۳۰ درصد تولید خودرو گازسوز می شود

امید محمدی; بازار: «سبد سوخت» مولفه ای است که در محاسبات وزارت ایمنی به عنوان سیاست گذار صنعتی کشور لحاظ نشده است. نبود استراتژی صنعتی و تعریف نشدن «سبد سوخت» باعث شده تا سیاست های صنعت خودرو در هر جهتی سنگین شود. توقف پی در پی تولید خودروهای گازسوز و تیراژ پایین آنها باعث زیان در زنجیره تامین این محصولات شده است. سیاست گذاران صنعتی بی توجه به زیرساخت های خودروهای گازسوز که می توانند نقش جدی و موثری در کاهش آلودگی هوا داشته باشند، به دنبال توسعه خودروهای وارداتی هستند که هنوز زیرساخت های آن فراهم نشده است. صحبت کردیم؛

* با توجه به اینکه دولت چهاردهم سیاست های خود را مشخص می کند، اولویت تولید خودروهای گازسوز خواهد بود یا خودروهای برقی توسعه می یابد؟

برنامه خودروهای برقی از طریق وزارت ایمنی، مونتاژکنندگان و واردکنندگان خودرو در حال پیگیری است و اولویت اول دولت است. چرا که این سیاست از دولت سیزدهم به دولت چهاردهم منتقل شد و مدیران دولت قبل همچنان در وزارتخانه مذکور حضور دارند. با توجه به اینکه وزارت حریم خصوصی از سیاست توسعه خودروهای الکتریکی و هیبریدی پیروی می کند. در عین حال وزارت نفت مشکلات خودروهای گازسوز را حل کرده است. پروژه تبدیل خودروهای گازسوز بیش از یک سال بود که به دلیل حجم بالای مطالبات دولت از پیمانکاران متوقف شده بود. طبق پیگیری هایی که از محمدصادق عظیمی فر، مدیرعامل شرکت ملی پالایش و پخش فرآورده های نفتی ایران داشتیم، پرداخت مطالبات از هفته گذشته تا زمان پروژه تبدیل آغاز شد. برای از سرگیری پس از چند ماه تعلیق.

بر اساس رایزنی وزارت نفت و وزارت ایمنی، طرح واردات خودروهای باکیفیت گازسوز، اختصاص 30 درصد از سبد تولید خودروسازان به محصولات گازسوز و افزایش تبدیل خودروهای بنزینی به CNG. در دستور کار قرار دارند.

* با پیگیری های فراوان شما از دولت، برنامه سیاست گذار صنعتی (وزارت ایمنی) و متولی انرژی (وزارت نفت) برای توسعه خودروهای گازسوز چیست؟

بر اساس رایزنی وزارت نفت با وزارت ایمنی، طرح واردات خودروهای با کیفیت گازسوز، اختصاص 30 درصد از سبد تولید خودروسازان به محصولات گازسوز و افزایش تبدیل خودروهای بنزینی به CNG در دستور کار قرار دارد.

* آیا در دولت چهاردهم شاهد توسعه خودروهای گازسوز خواهیم بود؟

دولت برنامه آسیب شناسی صنعت CNG را آغاز کرده است، بنابراین وزارت نفت در نظر دارد برای کاهش بحران عدم تعادل سوخت، 10 میلیون متر مکعب گاز را با 10 میلیون لیتر بنزین جایگزین کند.

* پیش از این به واردات خودروهای گازسوز در دولت چهاردهم اشاره کردید، این واردات از کدام کشور انجام می شود؟

واردات خودروهای دوگانه سوز در مرحله هدف گذاری از سوی وزارت حراست و ایجاد مقدمات بر اساس تعریف آیین نامه اجرایی واردات خودرو است. هنوز نمی توان به طور واضح اعلام کرد که در مرحله اجرای این برنامه، خودرو از کدام منبع یا چگونه وارد می شود. واردات خودرو اعم از گازی، هیبریدی، پلاگین هیبریدی و برقی با چالش تامین و تخصیص ارز مواجه است، این مشکل تنها با سیاست گذاری صحیح در وزارت حراست و بانک مرکزی قابل حل است. اما در اینجا لازم به ذکر است که تراز تجاری مثبتی با کشورهای صاحب صنعت خودرو در اروپا یا ژاپن نداریم، بیشترین فروش نفت نیز به چین اختصاص دارد. بنابراین معتقدم اگر خودروهای گازسوز وارد می شود، از مبادی خودروهای وارداتی فعلی انجام می شود.

وزارت نفت برنامه اختصاص 30 درصد سبد محصولات خودروسازان به خودروهای گازسوز را مشخص کرده و از طریق وزارت ایمنی و شورای اسلامی در حال پیگیری است.

* قبلاً اشاره کردید که برنامه اختصاص 30 درصد از سبد محصولات خودروسازان به خودروهای گازسوز وجود دارد، آیا این برنامه در شرایط فعلی صنعت خودرو قابل اجرا است؟

وزارت نفت برنامه اختصاص 30 درصد سبد محصولات خودروسازان به خودروهای گازسوز را مشخص کرده و از طریق وزارت ایمنی و شورای اسلامی در حال پیگیری است. تحقق این برنامه در صنعت خودرو به چند شرط بستگی دارد. ابتدا باید فرآیند و زمان خرید قطعات خودروهای گازسوز از تولیدکنندگان داخلی و خارجی با حمایت مالی دولت از خودروسازان و در نتیجه پرداخت به موقع به زنجیره تامین در زمان کوتاهی انجام شود. دوم اینکه از سال 1389 دولت از قطعه سازان CNG و پروژه گاز حمایت نکرد، با وجود این روند تامین و تولید قطعات CNG در کشور به کندی پیش می رود. بنابراین دولت باید در این زمینه تغییر نگرش داشته باشد. البته وزارت نفت در سال های 1398 و 1399 مقررات خوبی برای خودروهای گازسوز داشت. طبق آیین نامه سال 1398 یک میلیون و 400 هزار خودروی بنزینی باید به خودروهای گازسوز تبدیل می شد. اما پس از گذشت 4 سال از اجرای این طرح، تنها 400 هزار خودرو تبدیل شده است. ثالثاً فرهنگ سازی در ارتقای خودروهای گازسوز در کشور باید انجام شود تا عرضه و تقاضا باعث مصرف بیشتر CNG به جای بنزین شود. در کنار این موضوع ایمنی خودروهای گازسوز باید ارتقاء یابد و برای معاینه فنی آنها تصمیمات مناسب اتخاذ شود.

* یکی از دغدغه های مشتریان خودروهای گازسوز افزایش نرخ استهلاک در موتور این خودروها است، نظر شما در این باره چیست؟

این تفکر در مورد سوخت CNG در خودروهای دوگانه سوز اشتباه است زیرا اگر تعمیر و نگهداری اولیه خودروها انجام شود. خسارت آنها نیز کاهش خواهد یافت. متاسفانه برخی از دارندگان خودروهای دوگانه سوز در حال حاضر از سوخت گاز استفاده نمی کنند. اگر قیمت CNG 500 تومانی را با بنزین 3 هزار تومانی مقایسه کنید به سود اقتصادی آن در سبد خانوار پی خواهید برد.

* در جنگ خودروهای برقی و گازسوز در کشور، آینده حمل و نقل به کدام سوخت بستگی دارد؟

کشورها باید سیاست های خود را بر اساس منابع سوخت، زیرساخت های تامین انرژی و شارژ یا جایگاه های سوخت تعیین کنند. سیاستگذاران صنعتی باید به CNG توجه بیشتری داشته باشند. دانش فنی، زیرساخت ها و فعالان این صنعت حدود 20 سال است که فراهم شده است. چنین ظرفیتی در ایجاد حمل‌ونقل برقی سال‌ها برای تامین ایستگاه‌های شارژ و زیرساخت‌های آن نیاز دارد. لازم به ذکر است که بیش از 90 درصد ضریب نفوذ لوله های گاز در کشور داریم که اگر قرار باشد جایگاه CNG در کشور اضافه شود، می توان با کمک بخش خصوصی به سرعت ایجاد کرد.

اگر بازارهای جهانی را مطالعه کنید، متوجه خواهید شد که کشورهای فاقد منابع گاز به توسعه خودروهای الکتریکی با کمک انرژی های تجدیدپذیر روی آورده اند. در اروپا عرضه گاز باعث می شود قیمت CNG با بنزین برابر شود، بنابراین حمل و نقل آنها به سمت خودروهای برقی و پلاگین هیبریدی رفته است. اما در کشور ما نیروگاه های با مصرف سوخت فسیلی تنها 35 درصد راندمان دارند که با چنین شرایطی برقی شدن منطقی نیست.

خودروهای CNG وارداتی با کیفیت از برندهای معتبر باید وارد کشور شود، متاسفانه خودروهای گازسوز به عنوان خودروهای اقشار ضعیف در کشور شناخته می شوند.

*دولت برای تغییر ذهنیت مصرف کنندگان خودروهای گازسوز چه سیاستی را باید اتخاذ کند؟

خودروهای CNG وارداتی با کیفیت از برندهای معتبر باید وارد کشور شود، متاسفانه خودروهای گازسوز به عنوان خودروهای اقشار ضعیف در کشور شناخته می شوند. در بازارهای جهانی به دلیل پاک بودن سوخت CNG، چنین رویکرد و گرایشی به استفاده از خودروهای گازسوز وجود ندارد. دولت چهاردهم می تواند از زیرساخت های فعلی CNG برای حل بحران های عدم تعادل انرژی و توسعه تولید خودروهای گازسوز استفاده کند. لازم به ذکر است که در آینده ای نزدیک جامعه جهانی استفاده از خودروهای هیدروژنی را دنبال خواهد کرد، بنابراین اگر زمان خود را تنها بر روی توسعه خودروهای برقی متمرکز کنیم، فناوری جدیدی در جهان ایجاد خواهیم کرد و عقب خواهیم ماند. .