امید محمدی; بازار: خصوصی سازی صنعت خودرو به دلایل زیادی انجام نشده است، ظاهرا دولتمردان علاقه ای به واگذاری مدیریت خودروسازان بزرگ کشور به بخش خصوصی ندارند. این معضل علاوه بر زیان مالی به دو واحد بزرگ خودروسازی، عقب ماندگی صنعتی و کاهش کیفیت محصولات را نیز در پی داشته است. با وجود گذشت بیش از یک ماه از سکانداری «سید محمد اتابک» در وزارت صلح، هنوز سیاست های خودرویی دولت چهاردهم در خصوص قیمت گذاری و تولید خودرو مشخص نشده است. چالش های ارزی، کمبود نقدینگی و زیان روزافزون همراه با سیاست قبلی وزارت حراست برای صنعت خودرو به زودی کاهش شدید تولید خودرو را به دنبال خواهد داشت.
بر اساس سیاست های وزارت حراست، خودروسازی هایی که محصولاتشان بیش از 50 درصد عمق داخلی سازی داشته باشد، برای تامین قطعات مورد نیاز تولید خود ارز دریافت می کنند.
* به تازگی خبرهایی مبنی بر اختصاص 2.5 میلیارد دلار ارز نیمایی به خودروسازان در سال جاری منتشر شده است. صنعت خودرو در چه شرایطی این ارز را دریافت می کند؟
بر اساس سیاست های وزارت حراست، خودروسازی هایی که محصولاتشان بیش از 50 درصد عمق داخلی سازی داشته باشد، برای تامین قطعات مورد نیاز تولید خود ارز دریافت می کنند. اما به شرکت هایی که عمق داخلی سازی آنها کمتر از 50 درصد باشد ارز نیمایی تعلق نمی گیرد.
* اخیراً گفته می شود 80 درصد محصولات ایران خودرو با زیان تولید می شود، آیا این موضوع صحت دارد؟
محصولات ایران خودرو که بیش از 80 درصدشان تیراژ بالاست مثل سورن، پژوه 207 و … ارز نیما می گیرند. حتی بر اساس این ارز نیز قیمت آنها با زیان مواجه است و متاسفانه تاکنون تغییری در قیمت برای آنها ایجاد نشده است. حدود دو ماه پیش عباس علی آبادی وزیر پیشین صلح در نامه ای به محمدرضا عارف معاون اول رئیس جمهور خواستار مجوز افزایش قیمت شد. اما معاون اول رئیس جمهور این نامه را به کمیسیون اقتصادی دولت ارجاع داد، پس از ارسال نامه به کمیسیون مذکور، جلسه ای تشکیل شد که من در آن حضور داشتم و گزارش سازمان حمایت از مصرف کنندگان و تولیدکنندگان ارائه شد. بر اساس گزارش مذکور، در صورت افزایش 70 درصدی قیمت خودرو برای برخی از محصولات ایران خودرو، قیمت آنها به قیمت تمام شده خود می رسد. متاسفانه پس از نامه نگاری و تشکیل جلسه در کمیسیون مذکور، معاون اول رئیس جمهور هنوز تصمیمی در خصوص تغییر قیمت خودرو نگرفته است، به همین دلیل ایران خودرو و سایپا همچنان زیان ده هستند.
مدیران دو واحد بزرگ خودروسازی توسط دولت انتخاب می شوند، در حالی که دولت کمترین سهم را در خودروسازان مذکور دارد.
* در صورت واگذاری ایران خودرو و سایپا به بخش خصوصی، زیان آنها تغییر می کند؟
در صورت واگذاری گروه صنعتی ایران خودرو و گروه خودروسازی سایپا به بخش خصوصی، زیان محصولات متوقف خواهد شد. زیرا خود بخش خصوصی تصمیم نخواهد گرفت که خودروها را با ضرر عرضه کند. مدیران دو واحد بزرگ خودروسازی توسط دولت انتخاب می شوند، در حالی که دولت کمترین سهم را در خودروسازان مذکور دارد. اما دولت با سایر سهامداران دو خودروساز بزرگ مشورت می کند و برای تعیین هیات مدیره از آنها مجوز می گیرد. اما دولت به خودروسازان خصوصی اجازه می دهد تا محصولات خود را با حداقل سود به بازار بفروشند، اجرای چنین سیاستی در دو غول خودروسازی کشور می تواند زیان تولید را کاهش دهد.
* پیش از این در مصاحبه اعلام کردید که دولت ها جرات آزادسازی قیمت خودرو را ندارند، آیا در دولت چهاردهم شرایط تغییر کرده است؟
در ابتدا لازم به ذکر است که هر کالایی در بازار دو قیمت دارد، منشا رانت و فساد خواهد بود. تفاوت قیمت خودرو از بازار تا کارخانه باعث سرازیر شدن سرمایه های سرگردان به این بازار می شود. در حال حاضر 8000 همات سرمایه سرگردان در جامعه وجود دارد که این سرمایه به دلیل تفاوت قیمت خودرو از کارخانه تا بازار جذب بازار خودرو می شود. اگر دولت جرات تصمیم گیری در مورد قیمت گذاری خودرو را داشته باشد، تقاضای کاذب از این بازار حذف می شود.
نرخ ارز خودروهای مونتاژی در کشور به طور متوسط 15 هزار دلار است که این موضوع در محصولات پرتیراژ ایران خودرو و سایپا 2 هزار دلار است.
* به عنوان آخرین سوال، نرخ ارز در حال حاضر خودروهای داخلی و مونتاژی چقدر است؟
نرخ ارز خودروهای مونتاژی در کشور به طور متوسط 15 هزار دلار است که این موضوع در محصولات پرتیراژ ایران خودرو و سایپا 2 هزار دلار است. متأسفانه در شش ماهه نخست امسال به دلیل بوروکراسی موجود در این وزارتخانه، ارز کافی به صنعت خودرو تخصیص داده نشد و نه تنها افزایش تولید نداشتیم، بلکه برخی محصولات نیز با افت تولید مواجه شدند. تولید